500 jaar lang leven, droom of realiteit?

Wetenschappers van het Buck Institute of Age Research hebben onlangs een proef uitgevoerd met de worm C.elegans die veelbelovende resultaten opleverde op het gebied van de levensverwachting. Ze publiceerden hun resultaten online via Cell Reports in december 2013. De levensverwachting van de mens vervijfvoudigen, dat lijkt wel een droom... en wat als die droom nu eens werkelijkheid wordt?

Het verouderingsproces kan worden beïnvloed door genetische factoren en omgevingsfactoren. De veranderingen in de signalering van insuline (IIS) en van het eiwit TOR (Target Of Rapamycine), de verschillende signalen die komen vanuit het voortplantingsorgaan en de methode van voedselrestrictie: het zijn allemaal factoren die op een significante wijze de levensduur kunnen moduleren.
De Californische onderzoekers zijn er in geslaagd om bij de C. elegans de volgende factoren genetisch te remmen :

- De moleculen die betrokken zijn bij de insulinesignalering, zoals IGF-1,
- De signaleringsfunctie van TOR (Target Of Rapamycin), die de proliferatie, de mobiliteit en de overlevingskans van cellen reguleert.

De mutaties van enkel en alleen het TOR-gen zorgen over het algemeen voor een verlenging van de levensduur van 30%, terwijl mutaties op het gebied van IIS over het algemeen resulteren in een verdubbeling van de levensduur. Beide mutaties samen zouden het leven dan ook met 130% kunnen verlengen. Maar de belangrijkste schrijver van het onderzoek zegt hierover: "Dankzij de combinatie van bovenstaande factoren hebben we de levensverwachting kunnen vervijfvoudigen." en "Beide mutaties hebben een cyclus ontketend die met terugwerkende kracht bepaalde specifieke weefsels positief beïnvloedde. Het komt er op neer dat deze wormen omgerekend in mensenjaren 400 tot 500 jaar leefden."

De auteur geeft aan dat er niet een enkel gen bestaat dat de levensduur zou kunnen verlengen, maar dat het een kwestie van interactie en samenwerking is tussen verschillende genen, wat ook is gebleken uit onderzoeken naar kanker en HIV. "Tijdens het onderzoek naar kanker concentreerden de onderzoekers zich in op de mutaties van een enkel gen, maar naar verloop van tijd werd het duidelijk dat er verschillende mutaties bij een bepaalde genenklasse verantwoordelijk waren voor de progressie van de ziekte". Bij het verouderingsproces is het waarschijnlijk niet anders.
Dit onderzoek helpt ons wellicht te begrijpen waarom het lastig is voor wetenschappers om dat ene gen te vinden dat ervoor zorgt dat sommigen van ons honderd jaar worden. "Het is namelijk heel waarschijnlijk dat voor een lang en gezond leven, de interactie tussen de verschillende genen van essentieel belang is."

Het Buck Institute is de eerste onafhankelijke onderzoeksinstantie op het gebied van de gerontologie in de Verenigde Staten (gericht op de link tussen het normale verouderingsproces en chronische aandoeningen) dat een unieke, interdisciplinaire benadering gebruikt: het combineert het werk van laboratoria die de verouderingsmechanismen bestuderen met het werk van onderzoekers die zich op specifieke aandoeningen richten. De onderzoekers trachten nieuwe wegen te bewandelen om zo ouderdomsaandoeningen te detecteren, te voorkomen en te behandelen. Denk hierbij aan Alzheimer, Parkinson, kanker, hart- en vaatziekten, DMLA, osteoporose, diabetes en CVA.

Doctor Pankaj Kapahi, die in 2004 kwam werken bij het Buck Institute, is een wetenschapper die gespecialiseerd is in onderzoek naar verlenging van de levensduur. Hij heeft als de belangrijkste schrijver van dit onderzoek de essentiële rol van voeding toegelicht als het gaat om ouderdomsgerelateerde aandoeningen. Hij onderzoekt moleculaire mechanismen met het doel de levensduur te verlengen bij een goede gezondheid. Hij constateerde al eerder dat een eiwitarm dieet het leven van fruitvliegjes kon verlengen omdat hierbij de mitochondriën werden aangezet tot een grotere energieaanmaak middels de TOR-signalering, een fenomeen dat eveneens betrokken is bij kanker en diabetes. Hij was de eerste onderzoeker die aantoonde dat de TOR-signalering een sterke link had met het fenomeen voedselrestrictie.

Samen met zijn team streeft hij ernaar deze proef uit te voeren middels gecombineerde behandelingen bij kleine zoogdieren, namelijk bij genetisch gemanipuleerde muizen waarbij de signaleringsweg van insuline wordt onderdrukt. Vervolgens wil hij ze behandelen met rapamycine, een medicijn waarvan bekend is dat het de TOR-signaleringsweg blokkeert. De onderzoekers willen zo controleren of de zoogdieren op dezelfde wijze reageren als de worm C.elegans.

We weten dat recente wetenschappelijke gegevens aantonen dat ook volstrekt natuurlijke stoffen in staat zijn om bij nauwkeurige concentraties het gen mTor (mammalian target of rapamycin) te remmen. De natuurlijke analoge stoffen van rapamycine, ook wel 'Natural Rapalogs' genoemd zijn curcumine, EGCG uit groene thee, resveratrol, fisetin en salicyline uit de witte wilg.

---

Bron:
Germline Signaling Mediates the Synergistically Prolonged Longevity by Double Mutations in daf-2 and rsks-1 in C. elegans. Publishing online December 12, 2013 in Cell Reports. Volume 5, Issue 6, 26 December 2013, Pages 1600–1610