Home   >  Hart & Bloedvaten  >  De nachtmerrie die omega-3...
23-05-2016

De nachtmerrie die omega-3 heet

Eskimo's hebben zelden of nooit hartaandoeningen.

Omega 3 Deense onderzoekers gingen op zoek naar een verklaring voor dit fenomeen. Zij ontdekten in de jaren 60 de bijzondere eigenschappen van omega-3 voor de gezondheid.

Omega-3-vetzuren zijn bijzondere vetzuren. Ze lijken niet op de vetten die u in boter, vlees, zonnebloemolie of olijfolie vindt. Omega-3-vetzuren komen vooral voor in vette vis en in de huid van zeezoogdieren, zoals bij de walrus en de zeehond. Omega-3 zorgt bij degene die ze eet niet voor overgewicht, maar heeft juist een beschermende werking voor hart en bloedvaten. Hierin vinden we de verklaring voor het feit dat Eskimo's zelden of nooit lijden aan hart- en vaatziekten: ze eten veel vette vis en zeezoogdieren.

Deze ontdekkingen leidden tot een hele reeks onderzoeken die het gunstige effect van omega-3-vetzuren moesten aantonen. Wetenschappers van de universiteit van Chiba in Japan kwamen tot de conclusie dat de hoge levensverwachting van de bewoners van het archipel Okinawa eveneens gerelateerd was aan het feit dat zij veel voeding aten die rijk was aan omega-3. De bewoners van Okinawa eten namelijk 250 g vette vis per dag, hetgeen hen beschermt tegen hartaandoeningen.

In de meta-analyse (een compilatie van11 onderzoeken) die in augustus 2013 verscheen in het wetenschappelijke blad Atherosclerosis Supplements kwam men tot de conclusie dat de kans op plotseling overlijden of overlijden door een hartaanval bij personen die een omega-3-supplement innemen met 33% afneemt ten opzichte van personen die een placebo innemen. De kans op een infarct neemt af met 25% en de kans op overlijden door een combinatie van factoren vermindert met 11%. (1)

Niet alleen hart en bloedvaten varen wel bij omega-3

Omega-3 wordt terecht beschouwd als een effectiever middel dan de chemische medicijnen als het gaat om de bestrijding van hart- en vaatziekten. De voordelen van omega-3-vetzuren beperken zich niet tot het hart:
    • Ze bezitten krachtige, ontstekingsremmende eigenschappen die uitstekend werken bij de bestrijding van artrose en ontstekingsziekten in de darmen (ziekte van Crohn). (2)
    • Ze verkleinen de kans op een depressie. (3)
    • Ze voorkomen het ontstaan van kanker. (4)
    • Ze voorkomen de ontwikkeling van diabetes. (5)
    • Ze verbeteren het gezichtsvermogen. (6)
    • Ze verhogen de intelligentie bij kinderen. (7)
    • Ze zorgen voor een sterker skelet. (8)

Alleen nog ansjovis en sardientjes op het menu?

De enorme reeks gunstige eigenschappen pleit voor een terugkeer naar de massale consumptie van vette vis, zoals we dat vroeger zagen bij de Nederlanders (haring), de Indianen in Amerika (vette vis) en bij alle volkeren in het Middellandse Zeegebied (ansjovis en sardientjes).
Er zijn maar weinig mensen die bereid zijn dag in dag uit een paar blikjes sardientjes te eten, of bij elke maaltijd ansjovis te consumeren.
Om die reden heeft de ontwikkeling van omega-3-supplementen in de afgelopen 30 jaar een hoge vlucht genomen. Deze supplementen zijn meestal te koop in de vorm van flexibele en doorzichtige, gele of oranjekleurige softgels die gemakkelijk door te slikken zijn. Ze bevatten een concentraat van omega-3-vetzuren afkomstig uit het zeeleven. Hiermee kunt u uw dagelijkse portie omega-3 innemen zonder dat u uw voedingspatroon geheel moet omgooien.
Het is dan niet meer nodig om bij elke maaltijd vis te eten. Bovendien voorkomt u dat u blootgesteld wordt aan de risico's die gerelateerd zijn aan de overconsumptie van vis. Door de huidige vervuiling van de zeeën hopen zich giftige stoffen als zware metalen, dioxines en PCB's in de vis op. Deze stoffen vormen een risico voor onze gezondheid. Er bestaan echter omega-3 softgels die zorgvuldig gezuiverd zijn en geen sporen van vervuiling bevatten.

De wereldwijde schaarste van omega-3-vetzuren

Het zou mooi zijn wanneer we door de inname van een paar capsules per dag zouden kunnen profiteren van dezelfde gezondheidsvoordelen als de Eskimo's en de Japanners op Okinawa.
Maar helaas, de titel van dit stuk (De nachtmerrie die Omega-3 heet), heb ik niet voor niets gekozen: de productie van deze capsules op wereldwijd niveau zorgt voor onoverkomelijke tekorten.
De opbrengst vanuit de gebieden met vette vis in de zuidelijke Stille Oceaan, ter hoogte van Chili en Peru, zit op het maximaal haalbare niveau. De visvangst wordt beperkt door vangstquota, aangezien de vispopulatie van kleinere vissen, zoals de kabeljauw, erg gevoelig is voor overbevissing. Een overschrijding van het precaire evenwicht kan leiden tot het instorten van de populatie en maakt de vangst voor toekomstige jaren onmogelijk.
Een andere optie, namelijk het kweken van vette vis, levert eveneens problemen op. Gekweekte vis wordt gevoed met kleine vis die op zee wordt gevangen (sardientjes, haring, ansjovis etc.). De kweekvis is echter alleen rijk aan omega-3-vetzuren wanneer zijn voeding bestaat uit vis, plankton en omega-3-rijke krill. De voorraad van deze voedingsstoffen in de zee is echter beperkt.
Fabrikanten van omega-3 zien zich vandaag de dag dan ook geconfronteerd met een zeer penibele situatie, en een oplossing is nog niet in zicht. Omdat de productie niet kan worden opgevoerd, heeft elke stijging van de vraag eveneens een dramatische prijsstijging tot gevolg.

Een uitweg (voor nu)

Het enige 'pluspuntje' voor dit moment, als we dat al zo mogen noemen, is dat er vandaag de dag slechts een zeer kleine, goed geïnformeerde minderheid is die het belang van omega-3 kent en zich bewust is van een dagelijkse inname van de stof in de vorm van voedingssupplementen.
Daar komt nog bij dat overheden hun burgers ervan proberen te overtuigen dat voedingssupplementen niet goed zijn voor de gezondheid, en dat omega-3-inname niets uithaalt. Dit ontmoedigt mensen om de supplementen in te nemen. Hoewel goed onderlegd, is een meerderheid van de bevolking nog steeds de mening toegedaan dat het voldoende is om 'van alles een beetje' te eten. Deze mensen zijn veelal niet op de hoogte van hun werkelijke behoefte aan omega-3-vetzuren van het type DHA en EPA en eten te weinig vette vis.
Het gebrek aan deze kennis verklaart voor een groot deel de hart- en vaatziekten, die ook vandaag nog doodsoorzaak nummer een zijn in het Westen. Het verklaart waarom aandoeningen als depressies, diabetes en osteoporose wereldwijd epidemische vormen aannemen, hetgeen de farmaceutische industrie geen windeieren legt.

Een hachelijk evenwicht

Bovengenoemde factoren, die nog eens versterkt worden door de beperkte koopkracht tijdens een economische crisis, hebben ervoor gezorgd dat de vraag naar omega-3 op dit moment stabiel is. Deze evenwichtige situatie is echter zeer fragiel. De steeds ouder wordende Westerse bevolking staat op het punt het belang te ontdekken van omega-3-vetzuren voor de gezondheid. Dit zou een drastische verandering in deze situatie kunnen veroorzaken, met als gevolg een dramatische prijsstijging.
Iedereen die op dat moment jarenlang te weinig vette vis heeft gegeten en geen supplementen heeft ingenomen, lijdt aan een verhoogd risico op het krijgen van een hartaanval, een depressie, diabetes of osteoporose. Op dat moment rest hen geen andere oplossing dan de onjuiste beloftes van de chemische medicijnen 'voor het hart'.
Gelukkig gaat het bij de balans van de omega-3-vetzuren in uw lichaam om de langere termijn (een aantal maanden). Om een tekort te compenseren is supplementinname noodzakelijk, maar omgekeerd geldt evenzeer dat indien u langere tijd voldoende omega-3 heeft ingenomen, u in tijden van schaarste wat langer zonder kunt (hoewel dit niet wenselijk is).
Nogmaals, het is nog niet te laat om ermee te beginnen.

Een hoger risico voor de Westerse bevolking

flaxseed oil De hoeveelheid vette vis die vandaag de dag wordt gegeten door de Westerse bevolking is marginaal. Maar ook de consumptie van plantaardige bronnen van omega-3 (met name lijnzaadolie en koolzaad) is sinds 1945 enorm teruggelopen.
Plantaardige bronnen van omega-3 zijn bovendien minder doeltreffend dan de dierlijke bronnen. Planten bevatten een andere soort omega-3 (alfa-linoleenzuur, oftewel ALA) die in de lever moet worden omgezet in DHA en EPA, twee stoffen die respectievelijk voor het hart en de hersenen van belang zijn (depressie). ALA wordt in ons lichaam slechts gedeeltelijk omgezet, waardoor doeltreffendheid van plantaardige omega-3 ver achterblijft bij de dierlijke variant.
Niet minder ernstig is het feit dat er nog een andere soort vetzuur in onze voeding zit, namelijk omega-6. Wanneer de balans tussen omega-3 en omega-6 niet goed is, kan dit tot gezondheidsproblemen leiden. Omega-6 komt in grote hoeveelheden voor in maïsolie en zonnebloemolie, twee producten die alom veelvuldig worden gebruikt. De optimale verhouding tussen omega-6 en omega-3 is 4:1. In de geïndustrialiseerde landen bedraagt deze verhouding echter vaak 20:1, hetgeen de gezondheid van de bevolking nog verder schaadt.
In het licht van dit extreme hedendaagse tekort aan omega-3, is het goed om te weten dat zelfs een minimale aanvulling van omega-3 er al voor zorgt dat de levensverwachting fors toeneemt en de kans op ernstige aandoeningen afneemt (vergeet niet dat een tekort aan omega-3 de kans op kanker verhoogt).

De keuze voor de juiste omega-3

Ondanks het nijpende tekort is er nog steeds kwalitatief hoogwaardige omega-3 te koop die, hoewel niet spotgoedkoop, redelijk betaalbaar of zelfs voordelig is, zeker gezien de gezondheidseffecten die het oplevert.
Uiteraard kan ik niet met zekerheid zeggen of de beschikbaarheid van dit moment nog dagen, maanden of jaren gaat duren. Wat ik wel zeker weet, is dat de personen die zich nu bewust zijn van dit probleem een aanzienlijk voordeel hebben ten opzichte van hun andere tijdgenoten.
Wanneer u op zoek gaat naar omega-3-vetzuren, kies dan niet voor een eenvoudige vis- of zalmolie: deze olie bevat slechts een fractie van de nuttige omega-3-vetzuurmoleculen DHA en EPA (meestal minder dan 30%).
U kunt er ook voor kiezen om grote hoeveelheden pillen in te nemen, hetgeen redelijk zinloos is. U dient namelijk ten minste 1 gram DHA en EPA per dag in te nemen en de meeste dagelijkse doseringen zijn daarvoor ontoereikend.
De Zweedse firma EPAX produceert echter capsules met een omega-3-concentraat. De capsules bevatten uitsluitend DHA en EPA, waardoor ze veel efficiënter werken.
--------------------------------------------------------
Referenties:
(1) http://www.sciencedirect.com/science/journal/15675688
(2) i Giuseppe D, Wallin A, Bottai M, Askling J, Wolk A. Long-term intake of dietary long-chain n-3 polyunsaturated fatty acids and risk of rheumatoid arthritis: a prospective cohort study of women. Ann Rheum Dis. 2013 Aug 12. doi: 10.1136/annrheumdis-2013-203338.
(3) Hibbeln JR. Fish consumption and major depression. Lancet. 1998;351(9110):1213.
(4) Hooper L, Thompson RL, Harrison RA. Risks and benefits of omega 3 fats for mortality, cardiovascular disease, and cancer: systematic review. BMJ. 2006 Apr 1;332(7544):752-60.
(5) Montori VM, Farmer A, Wollan PC, Fish oil supplementation in type 2 diabetes: a quantitative systematic review. Diabetes Care. 2000 Sep;23(9):1407-15.
(6) Chong EW, Kreis AJ, Wong TY. Dietary omega-3 fatty acid and fish intake in the primary prevention of age-related macular degeneration: a systematic review and meta-analysis. Arch Ophthalmol. 2008 Jun;126(6):826-33.
(7) Paul Montgomery, Jennifer R. Burton, Richard P. Sewell, Thees F. Spreckelsen, Alexandra J. Richardson. Low Blood Long Chain Omega-3 Fatty Acids in UK Children Are Associated with Poor Cognitive Performance and Behavior: A Cross-Sectional Analysis from the DOLAB Study. PLoS One 10.1371/journal.pone.0066697. 24 juni 2013.
(8) MacLean, Mojica, Morton et al. Effects of omega-3 fatty acids on lipids and glycemic control in type II diabetes and the metabolic syndrome and on inflammatory bowel disease, rheumatoid arthritis, renal disease, systemic lupus erythematosus, and osteoporosis. Evid Rep Technol Assess (Summ). 2004(89):1-4.
Voedingsstoffen bestellen die gerelateerd zijn aan dit artikel
Super DHA

310 mg DHA en 43 mg EPA per softgel

www.supersmart.com
Super EPA

285 mg EPA en 39,19 mg DHA per softgel.

www.supersmart.com
Super Omega 3

EPA en DHA: een natuurlijke, pure, krachtige en stabiele product dat op de markt te vinden is

www.supersmart.com
Krill Oil

Superieure vorm van omega-3 met grotere biologische beschikbaarheid en sterker effect

www.supersmart.com
Ontdek ook
07-06-2016
Dit voedingsmiddel maakt de huid en slagaderen...
Stelt u zich eens een natuurlijke voedingsstof voor, die voorkomt dat de huid rimpels krijgt, losser wordt of er ouder uit gaat zien, en dat...
Lees verder
22-05-2017
Doeltreffende combi tegen slecht cholesterol
cholesterol - Aloe Vera - ProbiotiquesEen Indiaas onderzoeksteam heeft een verrassende...
Lees verder
04-09-2019
20 jaar jongere bloedvaten met deze antioxidant...
Uit een onderzoek dat gepubliceerd werd in Hypertension , het blad van de American Journal of Heart Association, is er nieuw bewijs dat dit voedingssupplement...
Lees verder
Volg ons
Kies de gewenste taal
nlfrendeesitpt

Gratis

Dank u voor uw bezoek. Voor u vertrekt:

MELD U AAN VOOR
Club SuperSmart
En profiteer
van exclusieve voordelen:
  • Gratis: wekelijkse al uwwetenschappelijke publicaties van "Nutranews"
  • Exclusieve aanbiedingen voor clubleden
> Doorgaan