Wie onontdekte ecosystemen wil vinden, hoeft niet de dieptes van de oceanen of het sterrenstelsel af te struinen. Het onbekende schuilt namelijk in onze darmen: hier floreren namelijk meer dan 100.000 miljard bacteriën die samen meer wegen dan ons hele brein. Een paar decennia geleden kon nog geen enkele wetenschapper het bestaan van een dergelijke rijke wereld vermoeden. We begrijpen nog lang niet alles van de werking van dit 'vreemde' orgaan, dat met zijn inhoud over 25 keer zoveel genen beschikt als ons eigen lichaam. Er wordt echter bijna dagelijks een nieuwe ontdekking gedaan van de impact die onze darmflora heeft op onze gezondheid. De invloed die de darmflora heeft op onze gezondheid blijkt elke keer weer zeer verrassend en helpt ons ziekten die op dit moment wijdverbreid zijn beter te begrijpen. Denk hierbij aan astma, depressies, obesitas, allergieën, autisme en auto--immuunziekten.
Hoe kan het dat de bacteriën die in onze darmen leven kunnen zorgen voor verstoringen die een impact hebben op ons hele lichaam? Over een ding zijn de wetenschappers het in elk geval wel eens: er is sprake van een symbiose tussen de mens en zijn microflora. Deze twee elementen hebben zich generatie na generatie ontwikkelt, en wel zodanig dat ze vandaag de dag een 'menselijke-microbiële hybride' vormen waarbij de een niet meer kan zonder de ander. De mens eet voeding die hij niet kan verteren, maar die wel dient als voedsel voor de miljarden bacteriën in zijn spijsverteringskanaal. De bacteriën zorgen op hun beurt voor een hogere levensverwachting verbeteren de opname van belangrijke micronutriënten doordat ze stress moduleren en de vetmassa in evenwicht brengen. De bacteriën zorgen ervoor dat de mens langer kan leven, en daarmee verbeteren de bacteriën tegelijkertijd hun eigen overlevingskansen. Hoe nuttiger en efficiënter de microflora van de mens, hoe groter de kans om te overleven, en dus ook om zich voort te planten. En zo kan de mens deze gunstige bacteriegroepen weer doorgeven aan zijn nakomelingen. Tijdens de bevalling wordt de darmflora van de moeder integraal doorgegeven aan de baby. Deze unieke en kostbare bacteriemix zorgt voor een optimale start van een nieuw leven in de wereld buiten de baarmoeder.
In de loop der tijd heeft de mens steeds meer functies overgedragen aan dit bijzondere 'orgaan'. Een van de taken van de microflora is de rijping (volwassenwording) van ons immuunsysteem: het leert ons lichaam namelijk op een adequate manier te reageren op gunstige of ziekteverwekkende bacteriën, en draagt daardoor bij aan een evenwichtig immuunsysteem en een optimaal werking afweermechanisme. De microflora moduleert eveneens de ontstekingsniveaus van het zenuwstelsel doordat het constant communiceert met de hersenen. Ons lichaam vertrouwde al op de microflora voordat wij er ook maar iets van wisten. De moderne mens kan helemaal niet meer zonder deze microflora. Maar vandaag de dag hebben we ons een andere levensstijl eigen gemaakt die niet echt past bij de behoeftes van de microflora, en dat zorgt voor problemen. We hebben ons voedingspatroon compleet omgegooid en daarmee als het ware het contract dat we met onze microflora hadden afgesloten verbroken. De bacteriën in de microflora vinden nog maar weinig brandstof in de voeding die we innemen en langzaam maar zeker verlaten ze dan ook onze darmen. Erger nog: we nemen voeding in waarvan de onverteerbare delen juist als voedsel dienen voor concurrerende, ziekteverwekkende bacteriën! Geen wonder dus dat onze darmflora helemaal uit balans raakt.De microflora lijdt en de mens verzwakt: hij wordt gevoeliger en minder stabiel en wordt sneller ziek.
De ontwikkeling van ons voedingspatroon heeft de overlevingskans van de 100.000 vriendelijke bacteriën aanzienlijk verkleind. En dat terwijl ze al eeuwenlang in goede harmonie met ons samenleven. We moeten niet vergeten dat deze mix van bacteriën uniek is: geen enkele darmflora is hetzelfde! Bij de geboorte beschikken we allemaal over een unieke combinatie van bacteriën die afhankelijk is van onze genen, en van de bacteriestammen die onze moeder ons meegeeft. In de loop der tijd verandert deze samenstelling echter op basis van omgevingsfactoren, zoals ons voedingspatroon of de mate waarin we ons fysiek inspannen. Anders gezegd, de samenstelling van onze microflora is nooit 'af': de uniek mix van bacteriën moet altijd goed onderhouden worden om te voorkomen dat deze aftakelt. Wanneer de kwaliteit van de darmflora achteruit gaat, zien we dat de diversiteit aan gunstige bacteriën afneemt. We zien dan ook dat er bacteriën verschijnen die we normaliter niet in de gezonde darm aantreffen. Dankzij DNA-sequentie hebben onderzoekers aan kunnen tonen dat deze bacteriën voorkomen bij mensen met diabetes, obesitas en cirrose. Het overgrote deel van deze bacteriën speelt waarschijnlijk een rol bij de toename van het lichaamsgewicht en het ontstekingsproces dat zich voordoet bij tal van aandoeningen.
"Auto-immuunziekten en allergieën zijn gerelateerd aan de ontregeling van de darmen", zegt de auteur van 'Ecosystème intestinale et santé optimale'(Ecosysteem in de darmen en optimale gezondheid). Georges Mouton
Wat gebeurt er als de gunstige micro-organismen onze darmen definitief de rug toe keren? Onderzoekers hebben aangetoond dat zoogdieren niet ver komen zonder deze vriendelijke bacteriën. Dat bleek wel uit een experiment met knaagdieren, waarbij de dieren grootgebracht werden in een 'bubbel' oftewel, in een omgeving waarin ze nooit in contact kwamen met welke bacterie dan ook. De knaagdieren hadden het niet makkelijk: omdat ze niet over bacteriën beschikten, waren ze uitermate kwetsbaar voor ziekteverwekkers. Al snel werden ze getroffen door ziektes, allergieën en stress. Net als mensen hebben ook knaagdieren een symbiose ontwikkeld met gunstige bacteriën die voldoen aan hun behoeften. De knaagdieren hebben in de loop der tijd hun voedingspatroon afgestemd op deze bacteriën. Men kan zich goed voorstellen hoe dit experiment zou werken bij de mens. Zonder microflora in onze darmen hebben we geen gezond leven. Sterker nog: waarschijnlijk leven we dan maar kort. Gelukkig is het nog niet zo ver. Onze darmflora leeft nog altijd, maar de samenstelling verandert en de kwaliteit van de bacteriestammen waaruit deze microflora bestaat neemt gestaag af. De gevolgen hiervan zijn reeds merkbaar en alles wijst erop dat dit nog maar het begin is:
De afbraak van onze darmflora manifesteert zich door de vervanging van bepaalde voor het lichaam gunstige stammen door ziekmakende stammen. Daarnaast is er eveneens sprake van een alarmerende afname van de bacteriële diversiteit. Een paar jaar geleden dachten we nog dat we zoveel mogelijk moesten vermijden dat baby's in contact kwamen met bacteriën. In dit tijdperk (dat nog niet overal verstreken is) zag men een enorme toename van keizersneden, intensieve antibioticabehandelingen en drastische hygiënische maatregelen. Nu weten we dat dit een dramatische fout was: de microflora van de zuigeling heeft vandaag de dag nog steeds last van een achterstand als het gaat om de ontwikkeling van de diversiteit en volwassenen hebben een falend immuunsysteem dat aanleiding geeft tot de ontwikkeling van tal van ziektes. Onderzoekers hebben aangetoond dat zoogdieren die in een steriele omgeving opgroeien veel ernstigere allergieën ontwikkelen dan hun soortgenoten die in een normale omgeving opgroeien. Dit valt samen met de veel oudere constatering dat kinderen die op de boerderij opgroeiden (en dat zijn er tegenwoordig steeds minder) veel minder last hadden van allergieën dan stadskinderen.
Hoe valt deze paradox te verklaren? In onze eerste levensjaren leren de microben ons immuunsysteem als het ware hoe het dient te reageren. Ze leren het immuunsysteem indringers te herkennen en hoe hierop te reageren. Het immuunsysteem leert welke microben getolereerd kunnen worden en welke bestreden moeten worden. Dankzij de microben leert het immuunsysteem eveneens de intensiteit van de reacties aan te passen: de ene keer zal het terughoudend reageren en de andere keer juist zeer sterk, afhankelijk van de situatie. Dit kan gezien worden als een training waarbij het lichaam leert een gepaste en evenwichtige immuunrespons te geven. Hoe talrijker en gevarieerder de bacteriën, hoe hoger het trainingsniveau. In onze moderne maatschappij wordt dit trainingsniveau echter steeds lager. Het gevolg is dat ons immuunsysteem nooit volledig 'volwassen' wordt.
De eigenaren van gezelschapsdieren maken zich steeds vaker zorgen over de samenstelling van de brokjes voor hun geliefde huisdieren. Zijn ze wel afgestemd op de behoeften van het dier? Wat is het percentage aan granen in het voedsel? Komt de hoeveelheid micronutriënten wel overeen met hetgeen het dier in de natuur zou eten? Dergelijke vragen zijn heel legitiem, zeker wanneer we lezen op welk dwaalspoor de voedingsmiddelenindustrie zich soms begeeft als het gaat om voeding voor mensen. Maar het heeft ook iets grappigs: mensen maken zich vaak minder zorgen om de levende organismen die nog veel dichter bij hen staan, sterker nog: die in hun eigen darmen leven.
Maar net als onze viervoeters hebben ook deze symbiotische bacteriën hun voorkeuren als het om voedsel gaat. De overgrote meerderheid van de bacteriën houdt van voedingsvezels , oftewel de lange polysacharideketens die overvloedig aanwezig zijn in fruit, verse groenten en volkoren granen. Elke bacteriesoort beschikt over zijn eigen enzymen om de voor ons lichaam onverteerbare vezels af te breken, te fermenteren en de energie van de vezels te gebruiken. Wie beschikt over en goede darmflora, heeft bacteriën die de vezels in de dunne en de dikke darm in steeds kleinere stukjes breken, totdat ze aan het einde van de keten helemaal verdwijnen. Eet u geen vezels meer, dan verdwijnen deze bacteriën langzaam maar zeker uit uw darmen en dat is niet goed voor u! Voeg meer vezels toe aan uw voeding (maar dan wel geleidelijk) en u zorgt ervoor dat de diversiteit van de gunstige bacteriën in uw darmen toeneemt.
We zien echter eerder het omgekeerde in onze moderne voeding: in de huidige maatschappij is het voedsel steeds armer aan vezels. Traditionele bereidingswijzen verdwijnen en de industriële bereiding van voedsel heeft een hoge vlucht genomen. De granen die we eten zijn bewerkt en verse plantaardige producten zijn niet meer erg gewenst: dit alles heeft ertoe geleid dat er nog maar nauwelijks vezels in ons voedsel zitten, hetgeen een serieuze bedreiging vormt voor onze darmflora. Een dramatisch gegeven, zeker wanneer u zich bedenkt dat we op deze manier een gunstige omgeving scheppen voor andere, ziekteverwekkende micro-organismen die vervolgens de overhand krijgen.
Wie het lichaam veelvuldig blootstelt aan antibiotica, hetzij rechtstreeks door medicijngebruik, hetzij indirect door het eten van vlees van intensieve veeteelt, zal daarmee de darmflora ernstig verstoren. Medicijnen zorgen er per definitie voor dat bacteriën niet meer goed kunnen werken: ze zorgen op de middellange termijn voor de uitschakeling van bacteriën, maar uiteindelijk kunnen ze leiden tot een langdurige of zelfs definitieve eliminatie van de bacteriën die in onze darmen leven. Natuurlijk keren er na de behandeling bacteriën terug in de darmen, maar dat geldt niet altijd voor alle gunstige bacteriestammen....
Er zijn ook andere omgevingsfactoren die ervoor kunnen zorgen dat de ziekteverwekkende bacteriën beter gedijen. Met uitzondering van sporters en ouderen neemt de overgrote meerderheid van de Westerse bevolking veel te veel eiwitten in (in Europa eet men ongeveer 1,7 keer meer dan aanbevolen hoeveelheid). Dit is te wijten aan de vrijwel onbeperkte toegang tot dierlijke producten. Nu is het zo dat dit overschot aan bacteriën noch wordt verteerd, noch wordt opgenomen door het lichaam. Ze zijn nog intact wanneer ze aankomen in de darm en in contact komen met de microflora. Een deel van de darmbacteriën slaagt er wel in om deze bacteriën af te breken. Deze afbraak zorgt echter voor de aanmaak van twee toxische producten die een ongunstige invloed hebben op het darmslijmvlies: waterstofsulfide en paracresol. Deze twee stoffen kunnen in de bloedbaan terechtkomen en kunnen ontstekingen in verschillende organen bevorderen, bijvoorbeeld in de nieren of de lever. Wie te veel eiwitten eet, stimuleert de groei van bacteriën die hier gek op zijn. Daarmee maken we het onze eeuwenoude bontgenoten, de gunstige bacteriën, juist erg moeilijk. Hetzelfde verschijnsel doet zich voor als we een totaal ongepaste hoeveelheid geraffineerde suikers eten. En dat is bij veel mensen bijna dagelijks het geval. Het is een dramatisch gegeven, zeker wanneer men weet dat een moeder haar microflora doorgeeft aan haar kinderen: de microflora zal met elke generatie verder verzwakken (20).
Hoe maken we korte metten met deze ongewenste bacteriën die het ontstaan van chronische ontstekingen en de ontwikkeling van verschillende aandoeningen bevorderen? Zoals dat voor veel zaken geldt die over voeding gaan, is ook dit niet eenvoudig: deze vicieuze cirkels ontstaan heel geleidelijk en geniepig, zonder dat we het doorhebben. Zo hebben wetenschappers ontdekt dat onze reukzin beïnvloed wordt door de aard van de micro-organismen in ons spijsverteringsstelsel! Anders gezegd: onze culinaire voorkeuren zouden wel eens ingegeven kunnen zijn door de miljarden bacteriën die zich voeden met de resten van onze maaltijd. Is uw darmflora in een slechte staat, bijvoorbeeld omdat de microflora zich heeft aangepast aan een voedingspatroon dat rijk is aan dierlijke eiwitten, dan zou u sneller geneigd zijn te kiezen voor een menu dat rijk is aan vlees. De bacteriën in uw darmflora zitten hier immers om te springen! Deze fascinerende onderzoeken openen nieuwe perspectieven en zorgen ervoor dat we ons gedrag ten aanzien van voeding beter begrijpen...
Wanneer ons immuunsysteem niet voldoende 'gerijpt' is, kunnen we die achterstand later niet meer inhalen. Maar wat we wel kunnen doen, is ervoor zorgen dat onze microflora zo gezond mogelijk wordt en dat ook blijft. Er zijn twee belangrijke oplossingen die ons daarbij kunnen helpen: De eerste oplossing, die we al eerder noemden, is het geleidelijk aan vergroten van de hoeveelheid vezels in de voeding (we noemen dit ook wel 'prebiotica'). Tegelijkertijd dienen we de hoeveelheid dierlijke proteïnes en geraffineerde suikers terug te dringen. Wanneer we dit doen, bevorderen we de ontwikkeling van gezonde bacteriën en zorgen we dat de ziekteverwekkende bacteriën verhongeren. Het is relatief eenvoudig om vezelrijk voedsel te vinden. Zo zijn bijna alle peulgewassen vezelrijk, net als vrijwel alle verse groente- en fruitsoorten. Maar wie het moeilijk vindt om aan meer dan tien porties fruit en groente per dag te komen (bijvoorbeeld door tijdgebrek), kan zijn toevlucht nemen tot prebiotica afkomstig van natuurlijke bronnen, zoals fructo-oligosacchariden, samengesteld op basis van de ons allen bekende biet. De hoge concentratie van dit product is voldoende om miljoenen gunstige bacteriën te voeden.
Met een dergelijke strategie kan men ervoor zorgen dat de gunstige bacteriën weer terugkeren in de darm, en dan met name de bacteriën die korteketenvetzuren (butyraat en propionaat) vrijmaken. Deze relatief onbekende stoffen hebben een buitengewoon gunstig effect op de gezondheid. De gunstige eigenschappen die worden toegedicht aan de darmflora zijn voor een groot deel te danken aan deze twee stoffen. Hieronder vindt u een lijst met het effect van deze stoffen op de gezondheid - dat maakt het wellicht duidelijk:
Wie al deze gunstige eigenschappen op een rij ziet, vraagt zich af waarom we deze korteketenvetzuren niet rechtstreeks tot ons zouden nemen. Het probleem is dat deze korteketenvetzuren maar in hele kleine hoeveelheden voorkomen in ons voedsel. Bovendien zitten ze vooral in voedingsmiddelen die voor de langere termijn niet direct aan te bevelen zijn. Het is dus beter om kunnen rekenen op een gezonde darmflora die ervoor zorgt dat deze stoffen voortdurend worden aangemaakt in het gebied waar ze het meest gebruikt worden.
Wat moet u onthouden? Door dagelijks tussen de 60 en de 80 gram aan vezels in te nemen, kunnen we in een paar maanden de diversiteit van de bacteriën in onze darmflora aanzienlijk vergroten en stellen we de bacteriën in staat propionaat en butyraat vrij te maken.
De tweede oplossing is gebaseerd op het innovatieve onderzoek dat de enorme therapeutische kracht heeft aangetoond van probiotica. Probiotica zijn micro-organismen, vaak bacteriën, die voorkomen in bepaalde voedingsmiddelen, zoals yoghurt of kefir. Ze hebben een gunstige invloed op de darmflora. De effecten van probiotica zijn tijdelijk: deze bacteriën vestigen zich namelijk niet definitief in de darmflora van de mens, maar ze bevorderen de terugkeer van de gunstige bacteriestammen en verjagen indringers.
De gedachte dat bacteriestammen uit bepaalde voedingsmiddelen goed zouden zijn voor onze gezondheid is echt niet nieuw! In 1908 beweerde de geleerde Ilya Metchnikov al dat de hoge levensverwachting van de Bulgaren te danken zou zijn aan hun yoghurtconsumptie. Begin deze eeuw werden deze producten overigens uitsluitend verkocht via de apotheek. Sindsdien is er enorm veel vooruitgang geboekt op onderzoeksgebied. Er zijn duizenden studies gedaan naar probiotica en hun effect op onze darmflora. Vandaag de dag weten we dat de hersenen constant communiceren met de darmflora en deze communicatie blijkt zelfs wederkerig te zijn: de hersenen sturen berichten naar de symbiotische micro-organismen. Maar de micro-organismen sturen op hun beurt ook berichten aan de hersenen. Dit berichtenverkeer is van invloed op een breed scala aan fysiologische en psychologische mechanismen (angst, depressie, stemmingsproblemen, emotionele reacties...). Hoe kunnen probiotica deze surrealistische vorm van communicatie verbeteren? Men vermoedt dat hierbij 3 verschillende werkingsmechanismen een rol spelen:
In de allernieuwste ontdekkingen geeft men aan dat de darmflora een onverwacht grote invloed heeft op de gezondheid.
Dankzij de inname van bepaalde probiotica, zoals Lactobacillus farcimins, een melkzuurbacterie, kan de doorlaatbaarheid van de darmwand beperkt worden, waardoor er minder ontstekingsopwekkende stoffen in de bloedbaan terecht komen. Deze ontstekingsopwekkers worden ervan verdacht ontstekingen op te wekken in het zenuwweefsel van de hersenen. De stoffen accentueren de negatieve effecten van stress en vergroten de kans op neurodegeneratieve ziekten aanzienlijk. Deze ontsteking van het zenuwweefsel zou zelfs rechtstreeks gerelateerd zijn aan de cognitieve achteruitgang!
Uit een zeer recente studie die in september 2018 verscheen in het blad Frontiers in Immunology is gebleken dat deze ontstekingen van het zenuwweefsel die ontstaat door veroudering en onder invloed van voeding, zou zorgen voor de afgifte van bepaalde chemische stoffen. Van deze specifieke chemische stoffen is bekend dat ze de cognitieve functie aantasten. Welnu, het blijkt dat de stof butyraat, een van de korteketenvetzuren die wordt aangemaakt door de 'goede' bacteriën, de afgifte van deze schadelijke stoffen kan voorkomen. Een van de meest doeltreffende manieren om de effecten van butyraat te profiteren, is het eten van vezels.
"Wat u eet is belangrijk. We weten dat de meeste senioren 40% minder vezels eten dan de aanbevolen hoeveelheid. Wie onvoldoende vezels eet, kan hiervan negatieve gevolgen ervaren, gevolgen waarvan de meeste mensen zich niet bewust zijn, zoals een negatieve impact op de gezondheid van de hersenen of en een ongunstig effect op de ontwikkeling van ontstekingen in het lichaam.", aldus Jeff Woods, Professor in de Kinesiologie en medeauteur van deze studie.
We weten al een paar jaar dat de ontstekingsbevorderende stoffen in de bloedbaan gerelateerd zijn aan ontstekingen in de huid, maar er is nog een heel ander aspect dat naar voren wordt gebracht om de desastreuze gevolgen uit te leggen van een slechte darmflora voor de huid. Probiotica en gunstige bacteriën moduleren het immuunsysteem door het activeren van verschillende soorten cellen, zoals dendritische cellen, T-lymfocyten en NK-cellen. Deze cellen, die in de regel bij dieren zonder darmflora zeer beperkt voorkomen, dragen bij aan de toename van de aanmaak van interleukine 10 (IL10) (9-10), een cytokine met een krachtige ontstekingsremmende werking die het lichaam afscheidt als reactie op verschillende pathologische omstandigheden, zoals eczeem of dermatitis. Onderzoekers vermoeden dat er een verband is tussen de darmflora en het de ontwikkeling van huidproblemen, aangezien het hen is opgevallen dat spijsverteringsproblemen en darmziekten zoals de ziekte van Crohn of de prikkelbare darm vaak samengaan met huidaandoeningen.
Deze nieuwe wetenschappelijke inzichten hebben de afgelopen maanden tot de ontwikkeling van nieuwe probiotica geleid. Een van deze nieuwe soorten probiotica is Derma Relief, een formule met 4 probioticastammen die speciaal zijn geselecteerd vanwege hun gunstige invloed op de huid (Lactobacillus casei, Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus plantarum en Bifidobacterium lactis). Deze stammen, die zich na de inname nestelen in de darmflora, zijn bestudeerd door dokter Meneghin in het kader van een analyse van 37 klinische studies omtrent het belang van oraal in te nemen probiotica en het effect hiervan op de huid. De probiotica bleken zeer effectief, niet alleen als behandeling, maar ook als preventief middel!
Dankzij de recente sequentie van het menselijk genoom en de identificatie van de genen die de genetische aanleg bepalen, hebben we al een grote stap gezet naar de geneeskunde van de toekomst. We hoeven alleen nog maar de tijd te nemen om alle mysteries te ontrafelen van het wonder dat darmflora heet, en 'bacteriën-op-maat' te maken die het mogelijk maken de in dit artikel genoemde aandoeningen te behandelen en te voorkomen. Het zal een uitdaging worden om deze bacteriën industrieel te vervaardigen en in poedervorm te produceren, want deze bacteriën zijn erg gevoelig voor oxidatie. A-Mansia, een biotechnologisch spin-off van twee universiteiten, heeft hiertoe reeds de eerste stappen gezet met de ontwikkeling van een voedingssupplement op basis van Akkermansia, een van de vele bacteriesoorten waaruit onze darmflora bestaat. Het wachten is op de eerste klinische studies, maar in de tussentijd is het belangrijk om zoveel mogelijk gebruik te maken van probiotica uit voeding (zie de lijst aan het einde van dit artikel), waarvan de gunstige werking nog altijd veelzijdiger is. Ze dienen als uitgangspunt voor de geneeskunst die eindelijk doordrongen is van het feit dat de symbiose tussen de mens en zijn darmflora essentieel is voor het behouden van onze gezondheid en ons welzijn. De revolutie staat voor de deur....
Voor wie is dit artikel extra belangrijk:
Lijst van probiotica
Voor darmproblemen: Lactobacillus gasseri
Voor ontstekingsgerelateerde problemen en allergieën: Probio Forte™ (Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus casei , Lactobacillus plantarum, Lactobacillus lactis)
Voor huidproblemen: Derma Relief (Lactobacillus casei, Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus plantarum, Bifidobacterium lactis)
Belangrijk om te onthouden:
Referenties
Stephanie M. Matt, Jacob M. Allen, Marcus A. Lawson, Lucy J. Mailing, Jeffrey A. Woods, Rodney W. Johnson. Butyrate and Dietary Soluble Fiber Improve Neuroinflammation Associated With Aging in Mice. Frontiers in Immunology, 2018; 9 DOI: 10.3389/fimmu.2018.01832Bifido-actieve vezels
Zorgt voor een comfortabel gevoel in de darm, versterkt de natuurlijke weerstand van het lichaam
Een probiotische stam die bijzonder effectief werkt bij gewichtsbeheersing
www.supersmart.comKrachtige probiotische mix; 8 miljard micro-organismen per capsule
In maagzuurresistente capsules voor een optimale werking
Gratis
Dank u voor uw bezoek. Voor u vertrekt:
MELD U AAN VOOR