Bang voor dementie na uw 70e? Onderzoek heeft aangetoond dat u nu in actie moet komen

Een nieuw onderzoek geeft aan dat mensen die op middelbare leeftijd lijden aan een hoge bloeddruk later veel meer kans hebben op het ontwikkelen van dementie (20 jaar later).

In dit onderzoek wordt eveneens voor het eerst aangetoond dat via een MRI-scan de allereerste schade aan de hersenen kan worden gedetecteerd, zelfs nog voordat er zich daadwerkelijk klachten van dementie voordoen. " De neurologische veranderingen die optreden als gevolg van een te hoge bloeddruk worden vaak pas gediagnosticeerd op het moment dat de cognitieve tekorten reeds zijn ontstaan, of op het moment dat er met behulp van een traditionele MRI-scan hersenschade wordt gezien, aldus Guiseppe Lembo, de coördinator van deze studie. In beide gevallen is het meestal te laat om het ziekteproces nog te stoppen. »

Hoe kunnen we een te hoge bloeddruk voorkomen en de kans op dementie verminderen?

Dement worden, dat is voor veel mensen een angstaanjagende gedachte. Nu blijkt uit onderzoek het volgende: wie per direct de bloeddruk naar beneden brengt, vermindert de kans op vasculaire dementie in de jaren, of zelfs in de decennia die volgen.

Hoe kunnen we dat bereiken? Heeft u al last van een te hoge bloeddruk? Dan zal uw arts u wellicht al medicijnen hebben voorgeschreven. Er zijn nog tal van andere maatregelen waarmee u uw bloeddruk snel en voor langere tijd kunt verlagen. Probeer ze in uw leven te integreren, zodat ze een gewoonte worden. We noemen er een paar (voor mensen die nog niet lijden aan een te hoge bloeddruk):

• Zorg voor een gezond en optimaal lichaamsgewicht.
• Blijf actief : Uit een studie bij meer dan 6.000 mensen tussen de 35 en 60 jaar bleek dat mensen die elke dag meer dan 20 minuten wandelden de kans op hoge bloeddruk verlaagden met 30%.
• Leer omgaan met dagelijkse stress. In een situatie van chronische stress wordt voortdurend adrenaline uitgescheiden. Dit heeft een vaatvernauwende werking, waardoor de bloeddruk stijgt.
• Gebruik minder zout en eet voeding die rijk is aan kalium. Men vermoedt de ideale natrium/kaliumgehalte voor een optimale bloeddruk 1/5 bedraagt. De verhouding van de westerse voeding ligt echter op 2/1. Om de ideale verhouding te bereiken, wordt aangeraden de consumptie van natrium te beperken tot 2.300 mg per dag. Daarnaast wordt geadviseerd om veel fruit en groente te eten.

En voedingssupplementen?

Er zijn 2 supplementen waarvan de onbetwistbare werking bij een te hoge bloeddruk uitgebreid wetenschappelijk is vastgelegd:

Supplementen van omega-3-vetzuren (ADH en/of EPA). Alle wetenschappelijke gegevens (1-4) tonen onomstotelijk aan dat supplementen met omega-3-vetzuren bij mensen met een te hoge bloeddruk de systolische bloeddruk verlaagt (met ongeveer 3,5 mmHg). Het verlaagt eveneens de diastolische bloeddruk (met 2,5 mmHg). Over het algemeen kan gesteld worden dat 900 mg EPA/ADH per dag voldoende is om de bloeddruk te verlagen (wat overeenkomt met 3 capsules van Super-Oméga-3 ).

Deze supplementen hebben bovendien een gunstige invloed op verschillende risicofactoren van hart- en vaatziekten (zoals CVA). Denk daarbij aan factoren zoals het lipidengehalte, de vaatfunctie, het ontstekingsniveau, de werking van de bloedplaatjes... Deze effecten zijn door de EFSA wetenschappelijk erkend, net als de gunstige werking voor de bloeddruk. De onafhankelijke wetenschappelijke adviesraad van dit bureau heeft zich gebaseerd op verschillende meta-analyses voordat zij tot deze conclusies kwam (voor meer informatie, klik hier en hier).

Supplementen van het co-enzym Q10 Het co-enzym Q10 is nog relatief onbekend. Toch is dit een lichaamseigen antioxidant dat in combinatie met de klassieke medicatie voor een hoge bloeddruk bijzonder nuttig is gebleken. Zo heeft men vastgesteld dat de bloeddruk daalde bij mensen die het co-enzym Q10 namen (bijna 100 mg per dag, oftewel 3 capsules Coenzyme Q10 30 mg). Dit bleek bij verschillende gerandomiseerde klinische testen (5-8)

We noemen hier ook graag het natuurlijke extract van meidoornblad (terug te vinden in het supplement Tensix) voor een optimale werking van het hart en de bloedvaten (het gebruik van het extract wordt door de ESCOP en de WHO erkend), maar ook de extracten van Bacopa monnieri. De gunstige werking van dit laatste extract is eveneens vastgesteld: het zorgt niet alleen voor het behoud van de cognitie (9-14), maar heeft eveneens een gunstige invloed op het gebied van de visuele perceptie, de impulsiviteit, de oplettendheid, het taalgebruik (verbale begrip en woordenschat) (15-16), de concentratie, het redenatievermogen (17), de levendigheid van de geest, de snelheid van informatieverwerking (18), het associatieve geheugen (19), het vasthouden van nieuwe informatie (20) en zelfs de neiging om fouten te maken (21-22).

Hoe kan een hoge bloeddruk leiden tot een vorm van dementie?

Dit verschijnsel wordt al jaren onderzocht, maar er worden nog steeds nieuwe mechanismen ontdekt die ten grondslag liggen aan het ontstaan van deze ziekte.

Bij mensen met een hoge bloeddruk oefent het bloed een abnormaal sterke druk uit op de aderwanden, waardoor deze zwakker worden. De diameter van de vaten waardoor het bloed naar de hersenen stroomt, wordt steeds kleiner omdat de vaatwand zich verdikt. Hierdoor krijgen de hersenen minder voedingsstoffen en zuurstof aangeleverd (23).

Deze zogenaamde staat van 'ondervoeding' vertaalt zich op de langere termijn in beschadiging van de witte stof in de hersenen. " wat we zien, is dat bij mensen met een hoge bloeddruk schade aan de witte stof ontstaat in de hersenen, met name in de hersengebieden die betrokken zijn bij de oplettendheid, bij emoties en bij het geheugen "zegt Lorenzo Carnevale, de eerste auteur van de studie.

De meeste studies die gepubliceerd zijn geven aan dat er een link is tussen een hoge bloeddruk en zwakkere cognitieve prestaties, zelfs bij jongeren. De dementie begint zich blijkbaar na een aantal jaren van een te hoge bloeddruk te ontwikkelen. Bij mensen die door dit ongelukkige verschijnsel worden getroffen, blijkt de bloeddruk vervolgens te dalen. Dit lijkt in eerste instantie een verbetering, maar is in feite een teken dat de cellen die een rol spelen bij de regulering van de bloeddruk beschadigd zijn. De geleidelijke daling van de bloeddruk die men waarneemt bij de ontwikkeling van dementie, is in feite te wijten aan het verlies van neuronen.

Mensen die voor hun 60e een hoge bloeddruk hadden, hebben een verhoogd risico (24).

De belangrijkste studie in dit artikel

Lorenzo Carnevale, Valentina D’Angelosante, Alessandro Landolfi, Giovanni Grillea, Giulio Selvetella, Marianna Storto, Giuseppe Lembo, Daniela Carnevale. Brain MRI fiber-tracking reveals white matter alterations in hypertensive patients without damage at conventional neuroimaging. Cardiovascular Research, 2018; DOI :10.1093/cvr/cvy104

Referenties

1. Appel LJ, Miller ER 3rd, et al. Does supplementation of diet with 'fish oil' reduce blood pressure? A meta-analysis of controlled clinical trials. Arch Intern Med. 1993 Jun 28;153(12):1429-38.
2. Howe PR. Can we recommend fish oil for hypertension?Clin Exp Pharmacol Physiol. 1995 Mar;22(3):199-203. Review.
3. Geleijnse JM, Giltay EJ, et al. Blood pressure response to fish oil supplementation: metaregression analysis of randomized trials. J Hypertens. 2002 Aug; 20(8):1493-9.
4. Morris MC, Sacks F, Rosner B. Does fish oil lower blood pressure? A meta-analysis of controlled trials. Circulation. 1993 Aug;88(2):523-33.
5. Langsjoen H, Langsjoen P, et al. Usefulness of coenzyme Q10 in clinical cardiology: a long-term study.Mol Aspects Med. 1994;15 Suppl:s165-75.
6. Singh RB, Niaz MA, et al. Effect of hydrosoluble coenzyme Q10 on blood pressures and insulin resistance in hypertensive patients with coronary artery disease. J Hum Hypertens.1999 Mar;13(3):203-8.
7. Burke BE, Neuenschwander R, Olson RD. Randomized, double-blind, placebo-controlled trial of coenzyme Q10 in isolated systolic hypertension.South Med J. 2001 Nov;94(11):1112-7.
8. Hodgson JM, Watts GF, et al. Coenzyme Q10 improves blood pressure and glycaemic control: a controlled trial in subjects with type 2 diabetes.Eur J Clin Nutr. 2002 Nov;56(11):1137-42.
9. Downey, L.A.; Kean, J.; Nemeh, F.; Lau, A.; Poll, A.; Gregory, R.; Murray, M.; Rourke, J.; Patak, B.; Pase, M.; et al. An acute, double-blind, placebo-controlled crossover study of 320 mg and 640 mg doses of a special extract of Bacopa monnieri (CDRI 08) on sustained cognitive performance. Phytother. Res. 2013, 27, 1407–1413.
10. Benson, S.; Downey, L.A.; Stough, C.; Wetherell, M.; Zangara, A.; Scholey, A. An acute, double-blind, placebo-controlled cross-over study of 320 mg and 640 mg doses of Bacopa monnieri (CDRI 08) on multitasking stress reactivity and mood. Phytother. Res. PTR 2014, 28, 551–559.
11. Stough, C.; Lloyd, J.; Clarke, J.; Downey, L.A.; Hutchison, C.W.; Rodgers, T.; Nathan, P.J. The chronic effects of an extract of Bacopa monniera (Brahmi) on cognitive function in healthy human subjects. Psychopharmacology, 2001, 156, 481–484.
12. Morgan, A.; Stevens, J. Does Bacopa monnieri improve memory performance in older persons? Results of a randomized, placebo-controlled, double-blind trial. J. Altern. Complement. Med. 2010, 16, 753–759.
13. Raghav, S.; Singh, H.; Dalal, J.S. Randomized controlled trial of standardized Bacopa monniera extract in age-associated memory impairment. Indian J. Psychiatry 2006, 48, 238–242.
14. Barbhaiya, H.C.; Desai, R.P.; Saxena, V.S.; Pravina, K.; Wasim, P.; Geetharani, P.; Allan, J.J.; Venkateshwarlu, K.; Amit, A. Efficacy and tolerability of bacomind® on memory improvement in elderly participants—A double blind placebo controlled study. J. Pharmacol. Toxicol. 2008, 3, 425–434.
15. Kean, J.D.; Downey, L.A.; Stough, C. A systematic review of the ayurvedic medicinal herb Bacopa monnieri in child and adolescent populations. Complement. Ther. Med. 2016, 29, 56–62.
16. Downey, LA Kean, J et al. An acute, double-blind, placebo-controlled crossover study of 320 mg and 640 mg doses of a special extract of Bacopa monnieri (CDRI 08) on sustained cognitive performance. Phytother. Res. 2013, 27, 1407–1413.
17. Dave, U.; Chauvan, V.; Dalvi, J. Evaluation of BR-16a (Mentat) in cognitive and behavioural dysfunction of mentally retarded children a placebo-controlled study. Indian J. Pediatr. 1993, 60, 423–428.
18. Stough C, Lloyd J, Clarke J, et al (2001) The chronic effects of an extract of Bacopa monniera (Brahmi) on cognitive function in healthy human subjects. Psychopharmacology 156:481–4
19. Dutta, B.; Barua, T.K.; Ray, J.; Adhikari, A.; Biswas, S.; Banerjee, S.; Roy, A.; Debnath, P.K. A study of evaluation of safety and efficacy of memomet, a multi herbal formulation (memomet) in the treatment of behavioural disorder in children. Int. J. Res. Pharm. Sci. 2012, 3, 282–286.
20. Roodenrys A, Booth D, Bulzomi A, Phipps A, Micallef C, Smoker J. Chronic effects of Brahmi (Bacopa monnieri) on human memory. Neuropsychopharmacol 2002;27:279-81.
21. Barkley, R.A. Behavioral inhibition, sustained attention, and executive functions: Constructing a unifying theory of adhd. Psychol. Bull. 1997, 121, 65–94
22. Ault, R.L.; Crawford, D.E.; Jeffrey, W.E. Visual scanning strategies of reflective, impulsive, fast-accurate, and slow-inaccurate children on the matching familiar figures test. Child Dev. 1972, 43, 1412–1417
23. Connor A. Emdin, et al. Blood Pressure and Risk of Vascular Dementia. Stroke, 2016; STROKEAHA.116.012658 DOI: 10.1161/STROKEAHA.116.012658
24. Lenore J. Launer et al. Joint effect of mid- and late-life blood pressure on the brain. Neurology, June 2014 DOI: 10.1212/WNL.0000000000000517