Hepatitispreventie: een wereldwijde noodzaak

Met de Wereld Hepatitisdag op 28 juli aanstaande herinnert de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) ons er nog eens aan belangrijk het is om in te zetten op de preventie van deze vorm van leverontsteking. Deze ziekte, die meestal veroorzaakt wordt door een virus, kan ernstige complicaties hebben, zoals cirrose of leverkanker. Het kan de levenskansen aanzienlijk beïnvloeden¹. De strijd tegen deze leverziekte, die een behoorlijke bedreiging vormt voor de volksgezondheid, is de laatste jaren geïntensiveerd. Dit komt omdat het aantal ziektegevallen verder is toegenomen. De experts van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) kwamen afgelopen april met een schatting: meer dan 300 miljoen mensen zouden op dit moment getroffen zijn door hepatitis B en C². Deze alarmerende constatering leidde ertoe dat tal van wetenschappers zich op de preventie hebben gestort, in een poging deze wereldwijde bedreiging aan te pakken. De ziekte wordt vanuit verschillende kaders benaderd. Er zijn wetenschappers die zich met name hebben gericht op het gebruik van traditionele medicijnen die natuurlijke leverbeschermende eigenschappen bezitten. Laten we ons eens verdiepen in de meest actuele onderzoeken op dit gebied.

Het leverbeschermende effect van ayurvedische kruiden

LIV 52®, een vermaarde ayurvedische formule In de traditionele Indiase geneeskunst schrijft men bepaalde planten voor als behandeling van leverproblemen en als middel om de lever te ontgiften. Himsra (Capparis spinosa), Kasani (Cichorium intybus), Arjuna (Terminalia arjuna), Kasamarda (Cassia occidentalis), …de lijst van medicinale kruiden is eindeloos. Sinds een paar jaar zijn deze planten verkrijgbaar in de vorm van een voedingssupplement: (LIV 52®. Deze formule is wereldwijd beroemd, en is onderwerp geweest van vele klinische studies. Deze studies hebben meermaals bevestigd dat de formule een krachtig therapeutisch vermogen heeft en effectief is als het gaat om het bestrijden van leveraandoeningen.
Evaluatie van doeltreffendheid van LIV 52® in de strijd tegen acute virale hepatitis
In 2004 werd een klinische studie uitgevoerd naar de effectiviteit van de formule LIV52® in het kader van de bestrijding van virale hepatitis³. Deze studie werd uitgevoerd bij 50 patiënten met een acute vorm van virale hepatitis: 74% van hen leed aan hepatitis E, 10% aan hepatitis B, 8% aan hepatitis A en 8% aan een andere vorm van hepatitis. Deze patiënten met een gemiddelde leeftijd van 33 jaar vertoonden vergelijkbare symptomen, zoals geelzucht, anorexia, misselijkheid, overgeven, koorts, jeuk en hepatomegalie, oftewel een vergrote lever. Om de potentiële therapeutische waarde van de supplementinname van LIV52® te meten, werden de patiënten verdeeld in twee groepen:

- Groep 1: deze groep fungeerde als controlegroep; de patiënten ontvingen gedurende 4 maanden een placebo.
- Groep 2: deze groep patiënten kreeg gedurende 4 maanden een supplement met LIV52®, in een dosering van twee oraal in te nemen tabletten per dag.
Tijdens deze studie controleerden de wetenschappers verschillende hematologische en biochemische parameters. Ze brachten de klachtenontwikkeling in kaart, controleerden hoe het middel werd verdragen en registreerden eventuele bijwerkingen.

Een significante verbetering bij de patiënten die LIV52® innamen
Reeds na 2 maanden van supplementinname constateerden de onderzoekers positieve effecten bij de groep die LIV52® innam. Er was met name sprake van een normalisering van de biochemische parameters van de leverwaarden. Dit betekent dat de eiwit- en peptidewaardes in het bloed dankzij de supplementinname weer op het normale niveau uitkwamen. De onderzoekers toonden eveneens aan dat de verschillende ontstekingsparameters bij de patiënten die het supplement hadden ingenomen waren gedaald. Ze constateerden met name een verlaging van de witte bloedcellen en een daling van de snelheid van de sedimentatie van hematiet. Deze gunstige effecten suggereren dat er sprake is van een afname van de ontsteking. Deze eerste positieve observaties bevestigden dat er sprake was van een verbetering van een aantal klachten die specifiek waren voor een acute virale hepatitis. Na 4 maanden van supplementinname constateerden de wetenschappers een verbeterde eetlust, een vermindering van de geelzucht, en een verbetering voor wat betreft het gewichtsverlies en de vermoeidheid bij de patiënten die LIV52® hadden ingenomen. Dankzij deze klinische studie konden de wetenschappers bevestigen dat dit voedingssupplement inderdaad een gunstig, beschermend effect had op de lever.

Traditionele Chinese geneeskundige planten tegen hepatitis

Chinese geneeskundige planten die hepatitis bestrijden
Al eeuwenlang maakt de Chinese traditionele geneeskunst gebruik van bepaalde planten om leveraandoeningen te bestrijden. In 2013 verscheen een artikel in het blad Drug Discoveries & Therapeutics⁴. In dit artikel besprak men verschillende traditionele medicinale planten met een beschermende werking voor de lever. Sommige van deze planten lieten positieve resultaten zien bij de behandeling van hepatitis B. Onder deze planten bevinden zich een aantal vermaarde natuurlijke extracten, zoals:

- Huang Qi, oftewel de wortel van de hokjespeul (Radix astragali);
- Jiang Huang, oftewel de wortelstok van kurkuma (Curcuma longa) ;
- Shui Fei Ji, beter bekend als mariadistel (Silybum marianum).

De gunstige activiteiten van hokjespeul bij hepatitis B
De wetenschappers noemen in hun artikel onder andere de Radix astragali, die ook wel bekend staat als de wortel van hokjespeul (Astragalus membranaceus. Deze wortel is in de fytotherapie erg bekend als plantaardig versterkend middel. De astragalus-soort bevat tal van bioactieve werkstoffen, zoals astragalosides. Volgens de wetenschappers beïnvloeden deze werkstoffen het immuunsysteem en hebben ze een antivirale werking. Dit kan verklaren waarom deze bestanddelen mogelijk gunstig werken bij een hepatitis-B-virus (VHB). Een klinische studie op dit gebied heeft bevestigd dat de plant inderdaad een gunstig effect heeft voor wat betreft de verbetering van de leverfuncties bij personen met een chronische hepatitis-B⁵. Deze gunstige activiteit zou met name te danken zijn aan een specifieke werkstof: (astragaloside IV. Een studie die in 2009 werd uitgevoerd, toonde aan dat deze stof de afscheiding zou remmen van antigenen van het hepatitisvirus⁶.
Hoe kurkuma het hepatitis B-virus bestrijdt
De plant (Curcuma longa is vermaard vanwege zijn wortelstok. Hieruit wordt namelijk het gelijknamige kruid gewonnen: kurkuma. De wortelstokken staan eveneens bekend als leveranciers van krachtige werkstoffen die een sterke werking kennen als antioxidant. Ook hebben ze een antivirale werking en bestrijden ze ontstekingen. Vanwege de bekende werking van deze moleculen in ons lichaam, hebben wetenschappers de invloed ervan bestudeerd op hepatitis B. Volgens de wetenschappers zou een supplementinname van Curcuma longa de afscheiding van antigenen van hepatitis B reduceren, oftewel de productie van virusdeeltjes. Bovendien zou dankzij kurkuma de intracellulaire hoeveelheid RNA van het virus dalen⁷.
Bescherming van de lever door de mariadistel
De Silybum marianum, beter bekend als de mariadistel, is een van de oudste Chinese medicinale planten. De plant dankt haar gunstige werking aan het complex van flavonoïden, namelijk: (silymarine. Verschillende onderzoeken tonen aan dat silymarine een krachtige antioxidant is die de lever beschermt. Dit is de reden dat onderzoekers silymarine noemen als mogelijke behandelmethode voor de verbetering van leverproblemen, zoals cirrose, virale hepatitis en steatosis hepatitis. Bij patiënten met een chronische hepatitis B bleek sylimarine een gunstige invloed op de lever te hebben.

Er zijn verschillende onderzoeken die het belang onderstrepen van fytotherapie in het kader van de bescherming van de lever en de preventie van bepaalde leveraandoeningen. Naast het beschermende effect hebben bepaalde planten eveneens een ontstekingsremmende en antivirale werking, waardoor wetenschappers belangstelling hebben gekregen voor de werking van deze planten bij de bestrijding van virale hepatitis. Om de gunstige effecten van de medicinale planten optimaal te benutten, zijn deze natuurlijke extracten verkrijgbaar in de vorm van voedingssupplementen. Ook heeft men verschillende stoffen samengevoegd die elkaars werking versterken. Dit is bijvoorbeeld het geval bij de optimale formule van (Liver Support Formula, een combinatie van elkaar versterkende werkstoffen die de lever ondersteunt, en die onder andere silymarine bevat.

---

> Bronnen:
1. Organisation Mondiale de la Santé (OMS), Qu’est-ce que l’hépatite?, Site officiel de l’OMS, 24 juin 2014.
2. Organisation Mondiale de la Santé (OMS), Les nouvelles données sur l’hépatite soulignent le besoin urgent d’une riposte mondiale, Communiqué de presse, Site officiel de l’OMS, avril 2017.
3. Rajiv Baijal, Nikhil Patel, S. A. Kolhapure, Evaluation of efficacy and safety of Liv.52 DS tablets in acute viral hepatitis: A prospective, double-blind, randomized, placebo-controlled, phase III clinical trial, Medicine Update 2004; 12(5), 41-53.
4. Fanghua Qi, et al., Traditional Chinese medicine and related active compounds: A review of their role on hepatitis B virus infection, Drug Discov Ther. 2013; 7(6):212-224.
5. Tang LL, Sheng JF, Xu CH, Liu KZ. Clinical and experimental effectiveness of Astragali compound in the treatment of chronic viral hepatitis B. J Int Med Res. 2009; 37:662-667.
6. Wang S, Li J, Huang H, Gao W, Zhuang C, Li B, Zhou P, Kong D. Anti-hepatitis B virus activities of astragaloside IV isolated from Radix astragali. Biol Pharm Bull. 2009; 32:132-135.
7. Kim HJ, Yoo HS, Kim JC, Park CS, Choi MS, Kim M, Choi H, Min JS, Kim YS, Yoon SW, Ahn JK. Antiviral effect of Curcuma longa Linn extract against hepatitis B virus replication. J Ethnopharmacol. 2009; 124:189-196.