De cognitieve achteruitgang remmen die onts

De veroudering van de hersenen is niet onvermijdelijk. Door de inname van veelgebruikte of innovatieve supplementen worden hersencellen beschermd tegen de beschadigingen die gerelateerd zijn aan het verouderingsproces en worden de cognitieve functies gestimuleerd.

Onder cognitieve functies verstaan we het geheugen, het aandachtsvermogen, de spraak, de uitvoerende functies, het ruimtelijke inzicht, de verbeeldingskracht, de perceptie, de concentratie en de intellectuele functies, zoals het nemen van een beslissing of het oplossen van problemen. Deze functies ondersteunen ons denken, ons doen en onze communicatie.
De cognitieve achteruitgang, die volgens sommige experts al vanaf het 45e levensjaar begint, treft niet alle cognitieve functies op dezelfde manier en op hetzelfde moment. De functies die gebruik maken van de kennis die in de loop der jaren is verworven lijken relatief goed behouden te blijven. De functies die echter gerelateerd zijn aan cognitieve processen (geheugen, aandacht, snelheid van handelen) lijken bij bepaalde personen eerder te worden aangetast.

Of het nu gaat om lichte cognitieve problemen of om ernstige cognitieve aftakelingsziekten, zoals de ziekte van Alzheimer, de inname van voedingssupplementen en fytonutriënten kan op verschillende niveaus een krachtige ondersteuning bieden.
De hieronder beschreven stoffen doen namelijk het volgende voor u:

- Ze vergroten de aanmaak van acetylcholine (een neurotransmitter die gerelateerd is aan het geheugen en het leervermogen) en blokkeren de werking van acetylcholinesterase (een enzym dat acetylcholine afbreekt),
- Ze ondersteunen de mitochondriën bij de aanmaak van energie,
- Ze voorkomen oxidatieve schade,
- Ze vergroten de zuurstoftoevoer naar de hersenen.

Zeker weten dat uw hersenen niet leiden onder een tekort aan macro- of micronutriënten

- De meervoudig onverzadigde vetzuren omega-3, en dan met name DHA, zijn in de hersenen de meest voorkomende vetzuren. Ze spelen een onmisbare rol bij de aanmaak van neuronen. Om de gewenste ontstekingsremmende werking ten aanzien van de neuronen te bereiken, en om te zorgen dat de membranen van de neuronen goed doorlaatbaar blijven, dient er voldoende van de stof te worden ingenomen. Recente onderzoeken hebben eveneens onomstotelijk aangetoond dat de combinatie van omega-3 en alfa-liponzuur het cognitieve aftakelingsproces vertraagt¹.
- Mineralen en oligo-elementen zoals zink, selenium en jodium dienen eveneens dagelijks ingenomen te worden via voeding of via supplementen.
- Daarnaast is het belangrijk om van bepaalde vitamines de status nauwlettend in de gaten te houden, wil men de cognitieve achteruitgang beperken:
o vitamine D3, aangezien een laag gehalte van deze vitamine in ons lichaam de eiwitten in de hersenen beschadigt, de stofwisseling van glucose aantast en zorgt voor afwijkingen in de mitochondriën ²,
o vitamine C, om de aanmaak van noradrenaline en dopamine te bevorderen. Daarnaast recyclet vitamine C vitamine E,
o vitamine E (tocoferolen en tocotriënolen)³),
o vitamines uit de b-groep (B1, B3, en met name B6, B9 en B12 om de opeenhoping van het neurotoxische homocysteïne te voorkomen),
o Bètacaroteen vanwege de antioxiderende werking.
- Sommige aminozuren, zoals L-tyrosine en L-fenylalanine zijn eveneens onmisbaar voor het aanmaken van catecholamines (dopamine, noradrenaline, en adrenaline).

Ook fytotherapie heeft extracten te bieden die hun sporen hebben verdiend op het gebied van het terugdringen van de cognitieve achteruitgang wanneer we ouder worden:

- rode bessenextracten (Goji-bes, cranberry, Tart Cherry⁴..) vanwege hun sterke antioxiderende werking in de hersenen,
- kurkuma, en dan met name curcumine, vanwege de beschermende effecten voor de neuronen tegen oxidatieve schade ⁵, en het vermogen om aanslag van bèta-amyloïden te voorkomen en de afbraak ervan te bevorderen⁶.
- Groene thee (EGCG) vanwege het vermogen vrije radicalen te neutraliseren die betrokken zijn bij de veroudering van onze hersenen,
- Bacopa , dat de activiteit van acetylcholinesterase remt en de zenuwimpulsen in de hersenen versterkt. Ondersteunt het herstel van beschadigde neuronen.
- Ginkgo biloba en/of Taxifoline (dihydroquercetine), die beide de microcirculatie in de hersenen bevorderen, de cognitieve vermogens stimuleren en het geheugen en het concentratievermogens verbeteren. Zo verbetert taxifoline het geheugen bijvoorbeeld bij 70% van de patiënten met stoornissen in de bloedvoorzieningen van de hersenen. In 60% van de gevallen vergroot het de concentratie en verruimt het de intellectuele vermogens. Ook ginkgo werkt als antioxidant en heeft een ontstekingsremmende werking in ons brein.

Kies daarnaast voor stoffen die de aanmaak van acetylcholine een boost geven

Acetylcholine is een belangrijke boodschapper voor het zenuwstelsel. Er zijn allerlei stoffen die de aanmaak van acetylcholine in ons lichaam kunnen bevorderen, of die juist de activiteit van acetylcholinesterase kunnen remmen, waardoor er voldoende van deze belangrijke neurotransmitter in ons lichaam aanwezig blijft.

Fosfaditylcholine is een belangrijk bestanddeel van de membranen van neuronen. Het vormt 30% van het droge gewicht van de hersenen. De stof is onmisbaar voor een goede doorlaatbaarheid en een gezonde structuur van de celmembranen. Deze stof onderhoudt en repareert de zenuw- en hersencellen. Het doorkruist snel de bloed-hersenbarrière en vervoert glucose naar de zenuwcellen. CDP choline (cytidine 5-difosfocholine) is een andere vorm van choline met een buitengewoon grote biologische beschikbaarheid. Het komt voor in de lipiden waaruit celmembranen en acetylcholine opgebouwd worden. Het wordt snel opgenomen, draagt bij aan de natuurlijke aanmaak van een groot aantal neurotransmitters (noradrenaline, dopamine en acetylcholine), versnelt de communicatie tussen neuronen en ondersteunt het geheugen en de cognitieve functies.

Glycerofosfocholine (alfa-GPC), dat na de inname direct omgezet wordt in fosfolipiden en choline. Het stimuleert de algehele werking van onze hersenen en vergroot de aanmaak van acetylcholine en fosfaditylcholine. Deze stof is dan ook van belang voor het bestrijden van cognitieve problemen, vooral in het primaire stadium van ouderdomsdementie. Het zou eveneens een noötropische stof zijn, dat wil zeggen: een stof die zorgt dat we ons beter kunnen aanpassen aan onze levensomstandigheden. Het vergroot de motivatie, de besluitvaardigheid, en verbetert vooral de algehele cognitieve en neuro-sensoriële functies.

Fosfatidylserine, dat net als fosfatidylcholine deel uit maakt van de fosfolipiden-klasse. Het is een essentieel bestanddeel van de celmembranen in de hersenen, want het houdt de membranen soepel en doorlaatbaar. Het draagt bij aan de toename van het aantal receptorplekken van de neurotransmitters, bevordert de aanmaak van acetylcholine en verbetert de stofwisseling van glucose in de hersenen. Bij ouderen die deze stof toegediend krijgen, verbetert de stof het vermogen informatie te onthouden. Ook het visuele geheugen en het vermogen getallen te onthouden gaat vooruit⁷. De optimale dosering is 300 mg per dag gedurende minimaal 6 maanden.

DMAE (dimethylaminoethanol) is een voorloper van acetylcholine. Het heeft een aanzienlijke invloed op het centrale zenuwstelsel: het ondersteunt en stimuleert cognitieve functies en het zorgt niet alleen voor evenwicht op emotioneel gebied, maar ook op het gebied van het gedrag.

Zet in op de allernieuwste, innovatieve stoffen

Ze helpen het verouderingsproces in de hersenen te voorkomen en ze stoppen de progressie van aandoeningen die de hersenen en het geheugen aantasten. De bekendste stoffen op dit gebied zijn zonder enige twijfel acetyl-L-carnitine, alfa-liponzuur, PQQ en CoQ10.

Acetyl L-carnitine (of de estervorm hiervan: N-acetyl-L-carnitine) voorkomt verouderingseffecten in de hersenen en beschermt de neuronen tegen oxidatieve schade. Het vergroot de aanmaak van acetylcholine en stimuleert de energieproductie in de mitochondriën doordat het de giftige bijproducten opruimt die zich in de mitochondriën ophopen. Het verbetert de transmissie van signalen in de zenuwen doordat het ervoor zorgt dat de synapsen goed blijven werken. Uit een meta-analyse is gebleken dat de stof het geheugen verbetert en de aan ouderdom gerelateerd cognitieve aftakeling vertraagt. Bovendien ondersteunt het bij ouderen hun emotionele welzijn en heeft het een positieve invloed op het gedrag.

Natrium R-lipoaat, een natriumzout van het R-alfa liponzuur, heeft een veel grotere biologische beschikbaarheid dan alfa-liponzuur. Omdat het stabieler is en gemakkelijker oplost in water, wordt de stof beter opgenomen. De concentratie van de stof in het plasma is al snel tien tot dertig maal hoger dan wanneer men pure R-alfa liponzuur gebruikt. Het verhoogt de aanmaak van acetylcholine, voorkomt veroudering van de hersenen, verbetert het geheugen, herstelt cognitieve stoornissen en beschermt het lichaam tegen de neurologische beschadigingen die gerelateerd zijn aan het verouderingsproces.

PQQ(Pyrroloquinolin quinone) doet het aantal mitochondriën toenemen en verbetert zo de aanmaak van ATP - oftewel van energie - in de hersenen. Van al onze organen gebruiken de hersenen de grootste hoeveelheid energie. Ons brein is dan ook geheel afhankelijk is van de energievoorraad die er beschikbaar is. PQQ heeft hierop een positieve uitwerking. Maar dat is niet het enige gunstig effect: PQQ heeft een opmerkelijke beschermende werking voor de hersencellen als het gaat om het voorkomen van oxidatieschade en toxische schade aan het zenuwstelsel door toxines, waaronder kwik. Het verbetert de prestaties bij geheugentesten en heeft een positief, interactief effect op de systemen van neurotransmitters in de hersenen.
Bij personen op leeftijd leidt een supplementinname van 20 mg PQQ per dag tot een aanzienlijke verbetering in de resultaten van cognitieve testen, met name wanneer deze personen eveneens 300 mg CoQ10 per dag innemen. Deze combinatie kan dus worden gebruikt voor het verbeteren van het mentale welzijn, maar ook voor het verbeteren van de kwaliteit van leven en het vertragen of voorkomen van een cognitieve achteruitgang die veroorzaakt wordt door het verouderingsproces.

Het co-enzym Q10 en/of zijn analoogidebenone ; beide stoffen zijn op grote schaal onderzocht voor wat betreft de behandeling van ouderdomsgerelateerde neurodegeneratieve aandoeningen. In recent onderzoek is aangetoond dat de supplementinname van CoQ10 in een relatief hoge dosering het ruimtelijke leervermogen verbetert, de oxidatieve schade verzacht en de vroegtijdige celdood vertraagt. Het is dan ook zeer geschikt voor personen die verschijnselen vertonen van cognitieve achteruitgang⁸.

En vergeet ook deze nieuwe, veelbelovende werkstoffen niet

Extract van Gastrodia elata, gestandaardiseerd met 98% gastrodine - een polyfenol - zou op grond van recente onderzoeken bij muizen bepaalde herstelprocessen van de neuronen bevorderen door de genen die zenuwen beschermen te mobiliseren en de plasticiteit van de synapsen van neuronen te verbeteren. Naast al deze bijzondere werkingen weet men inmiddels ook dat de stof ontstekingsremmende capaciteiten heeft, werkt als antioxidant en de doorbloeding van de hersenen verbetert.

Magnesium treonate is een magnesiumvorm met een bijzonder hoge biologische beschikbaarheid. Het is in staat de bloed-hersenbarrière te passeren. Recente onderzoeken bij dieren hebben laten zien dat de stof de dichtheid van de synapsen doet toenemen. Het verbetert dan ook de cognitieve functies en het vermogen van het geheugen. Daarnaast vermindert het de giftige aanslag van bèta-amyloïde plaques in de hippocampus en de frontale cortex, zelfs bij een vergevorderd stadium van de ziekte van Alzheimer. De levensverwachting wordt hierdoor licht verlengd.⁹.

Homotaurineis een organische stof die van nature voorkomt in bepaalde algensoorten. Recente onderzoeken hebben de beschermende eigenschappen aangetoond die de stof heeft voor een specifiek gebied in de hersenen, namelijk voor de hippocampus. In dit gebied zetelt ons geheugen en ons leervermogen¹⁰. Het gaat een verbinding aan met bèta-amyloïden en remt zo de vorming van giftige opeenhopingen in de cellen die leiden tot een verstoorde functie of tot het afsterven van de cel. De inname van deze stof zorgt ervoor dat geheugenstoornissen beperkt worden, de cognitieve functies minder snel achteruitgaan en de hersencellen beschermd worden tegen vroegtijdige veroudering.

Luteoline elimineert het overschot aan ontstekingsgerelateerde cytokines in de hersenen, zoals interleukine-6 en interleukine 1b. De stof doet dit door in te werken op de microgliale cellen. De inname van luteoline zorgt ervoor dat de cognitieve functies goed onderhouden worden. Dit geldt met name voor het geheugen en het leervermogen. Daar komt bij dat de stof de hoeveelheid amyloïde eiwitten verlaagt doordat het de mitochondriën beschermt tegen aanvallen door radicalen¹².

Huperzine-A is een natuurlijke alkaloïde die wordt gewonnen uit de Chinese plant Huperzia serrata. Het bevordert de groei van de zenuwcellen en remt de afbraak van acetylcholine, doordat het de werking van het enzym acetylcholinesterase remt. Huperzine A verbetert het geheugen, de cognitieve vermogens en het gedrag bij 58% van de patiënten met Alzheimer die het middel kregen toegediend.

Uridine-5'-monofosfaat (UMP) is een stof waarvan bekend is dat het de groei van axonen bevordert, de membranen van zenuwcellen stabiliseert en de aanmaak van acetylcholine vergroot. Het wordt dan ook gebruikt voor de preventie en de behandeling van neurologische stoornissen, waaronder de ziekte van Alzheimer.

Pyroglutaminezuur is een aminozuur dat de hersencellen beschermt. Het onderhoudt de cognitieve functies en het leervermogen, maar stimuleert eveneens het geheugen en het concentratievermogen. Het speelt een belangrijke rol bij de verspreiding van aminozuren in de hersenen en heeft beschermende effecten, mede doordat het in de hersenen het overschot aan glutamaat elimineert en de afvoer ervan reguleert.

Pterostilbeen is een natuurlijke stof die voorkomt in bepaalde bessen (blueberry, druif). De stof is chemisch gezien verwant aan resveratrol, een polyfenol uit de stilbenen-klasse waarvan is aangetoond dat het in staat is de vetperoxidatie te beperken. Bovendien beschermt het de neuronen¹³. Overigens heeft pterostilbeen een biologische beschikbaarheid die vier maal hoger ligt dan die van resveratrol. Het heeft eveneens een langere halfwaardetijd. Het verbetert over het geheel genomen het korte- en langetermijngeheugen. Bovendien blijkt uit onderzoek bij muizen dat het een beschermende werking heeft tegen de ziekte van Alzheimer vanwege zijn ontstekingsremmende effect in de hersenen. Dit effect zou de cognitieve achteruitgang eveneens afremmen.

Ecklonia cava, en dan met name de florotannine die het bevat, is in staat om door de bloed-hersenbarrière te dringen. Uit onderzoeken¹⁴ is gebleken dat het de acetylcholineconcentratie doet toenemen in de hersenen, vermoedelijk doordat het acetylcholinesterase remt. In een ander onderzoek is gebleken dat het zorgt voor een vermindering van 40% van de aanmaak van bèta-amyloïde plaques in de hersenen. De vorming van deze plaques is gerelateerd aan geheugenstoornissen bij de ouder wordende mens.

Adrographis, en dan met name het extract dat gestandaardiseerd is met andrographolides (ParActin®), verbetert het geheugen aanzienlijk en vermindert de cognitieve achteruitgang op het gebied van ruimtelijke prestaties. Onderzoeken die zijn uitgevoerd met dit extract tonen aan dat het in staat is de overmatige fosforylering van Tau-eiwitten te verminderen. Deze eiwitten stabiliseren de microtubuli. Ze zijn overvloedig aanwezig in de hersenen. Wanneer de eiwitten echter defect zijn, kunnen ze de microtubuli niet meer op de juiste wijze stabiliseren, hetgeen kan leiden tot dementie. Bij oudere muizen die gedurende vier weken een behandeling ondergingen van ParActin® zag men zelfs een toename van de ontwikkeling van nieuwe neuronen.

We noemen hier ook nog graag vinopectine, een stof die de zuurstofaanvoer naar de hersenen verbetert en de glucoseopname in de cellen stimuleert, en berberine, een stof die acetylcholinesterase afremt en ervoor zorgt dat acetylcholine te snel wordt afgebroken¹⁵.

---

-1 Shinto L, Quinn J, Montine T, Dodge HH, Woodward W, Baldauf-Wagner S, Waichunas D, Bumgarner L, Bourdette D, SilbertL, Kaye J. A randomized placebo-controlled pilot trial of omega-3 Fatty acids and alpha lipoic Acid in Alzheimer's disease. J Alzheimers Dis. 2014 Jan 1;38(1):111-20. doi: 10.3233/JAD-130722
-2 Keeney JT, Förster S, Sultana R, Brewer LD, Latimer CS, Cai J, Klein JB, Porter NM, Allan Butterfield D. Dietary vitamin D deficiency in rats from middle to old age leads to elevated tyrosine nitration and proteomics changes in levels of key proteins in brain: Implications for low vitamin D-dependent age-related cognitive decline. Free Radic Biol Med. 2013 Jul 18;65C:324-334. doi: 10.1016/j.freeradbiomed.2013.07.019
-3 Mangialasche F, Solomon A, Kåreholt I, Hooshmand B, Cecchetti R, Fratiglioni L, Soininen H, Laatikainen T, Mecocci P, Kivipelto M. Serum levels of vitamin E forms and risk of cognitive impairment in a Finnish cohort of older adults. Exp Gerontol. 2013 Dec;48(12):1428-35. doi: 10.1016/j.exger.2013.09.006. Epub 2013 Oct 7..
-4 Kim DO1, Heo HJ, Kim YJ, Yang HS, Lee CY. Sweet and sour cherry phenolics and their protective effects on neuronal cells. J Agric Food Chem. 2005 Dec 28;53(26):9921-7
-5 Experimental Biology Conference, Washington DC, April 17-21, 2004
-6 Journal of Alzheimer's Disease, vol. 3, 703-717, doi:10.3233/JAD-2009-1080
-7 Gindin J, Novikov M, Kedar D et al. The effect of plant phosphatidylserine on age-associated memory impairment and mood in the functioning elderly. Geri¬atric Institute for Education and Research and Dept of Geriatrics, Kaplan Hospital, Rehovot, Israel, 1995.
-8 Ritu A. Shetty, Michael J. Forster, Nathalie Sumien Coenzyme Q10 supplementation reverses age-related impairments in spatial learning and lowers protein oxidation, AGE October 2013, Volume 35, Issue 5, pp 1821-1834
-9 Li, W., Yu J., Liu Y., Huang x., Abumaria N., Zhu X., Huang X., Xiong W., Ren C. , Liu X. G. , Chui D., and Liu G. Elevation of Brain Magnesium Prevents and Reverses Cognitive Deficits and Synaptic Loss in Alzheimer’s Disease Mouse Model. J Neurosci, 2013. 33(19): p8423-41
-10 Analyse Post-hoc d’une phase 3 (78 semaines) d’une recherche nord-américaine sur des patients atteints de la maladie d’Alzheimer (intensité de la maladie : légère à modérée) et âgés de 50 ans ou plus
-11 Jang S, Dilger R, Johnson R. "Luteolin Inhibits Microglia and Alters Hippocampal-Dependent Spatial Working Memory in Aged Mice". Journal of Nutrition, 2010; 140 (10): 1892 DOI: 10.3945/jn.110.123273.)
-12 Tsai FS1, Cheng HY, Hsieh MT, Wu CR, Lin YC, Peng WH. The ameliorating effects of luteolin on beta-amyloid-induced impairment of water maze performance and passive avoidance in rats. Am J Chin Med. 2010;38(2):279-91.
-13 Porquet D, Casadesús G, Bayod S, Vicente A, Canudas AM, Vilaplana J, Pelegrí C, Sanfeliu C, Camins A, Pallàs M, Del Valle J. Dietary resveratrol prevents Alzheimer's markers and increases life span in SAMP8. Age (Dordr). 2012 Nov 7.
-14 Myung CS1, Shin HC, Bao HY, Yeo SJ, Lee BH, Kang JS. Improvement of memory by dieckol and phlorofucofuroeckol in ethanol-treated mice: possible involvement of the inhibition of acetylcholinesterase. Arch Pharm Res. 2005 Jun;28(6):691-8.
-15 Bhutada P, Mundhada Y, Bansod K, Tawari S, Patil S, Dixit P, Umathe S, Mundhada D. Protection of cholinergic and antioxidant system contributes to the effect of berberine ameliorating memory dysfunction in rat model of streptozotocin-induced diabetes. Behav Brain Res 2011 Jun 20;220(1):30-41