Omega-3 en vitamine E bij vruchtbaarheidsproblemen

Het mag een alarmerende constatering genoemd worden: in de afgelopen 50 jaar is de kwaliteit van menselijk sperma met bijna 50% verminderd, de hoeveelheid zaad met 25% afgenomen en het aantal misvormde zaadcellen significant gestegen¹. Dit probleem is niet van gisteren: reeds in de jaren zeventig werd er gewaarschuwd voor deze zorgelijke ontwikkeling. Helaas werd deze waarschuwing niet serieus genomen en zien we vandaag de dag de dramatische gevolgen: in Frankrijk is het percentage van stellen dat na 12 maanden zonder anticonceptie geen zwangerschap tot stand ziet komen, gestegen tot 25%. Dat is een verdubbeling in 20 jaar.
Hoe kan deze dynamiek worden omgekeerd? Een paar maanden geleden verscheen een onderzoek dat niet bepaald tot optimisme leidt. Uit het onderzoek bleek namelijk dat onze levensstijl (alcohol, maar met name fysieke inspanning) maar een zeer beperkte invloed heeft op deze tendens. De verdenkingen gingen vervolgens uit naar ontelbare chemische en vervuilende stoffen die voorkomen in onze omgeving, zoals DEHP. Deze stof komt voor in allerlei plastic objecten. Het zou de werking van ons klierstelsel verstoren.

In sommige onderzoeken die sinds die tijd zijn uitgevoerd, werd de verdenking van de toxiciteit van bepaalde chemische substanties bevestigd. Er zijn echter ook onderzoeken die aantonen dat het mogelijk is om hier zelf, als individu, iets tegen te doen, met name door middel van voeding. Onlangs gepubliceerde resultaten van een van deze onderzoeken² tonen aan dateen supplementinname van omega-3 (zoals het concentraat Super Omega 3 - 500 mg) en vitamine E (zoals de formule Gamma E Tocopherols) de spermatozoïden in hoge mate beschermen tegen een schadelijk mechanisme dat voortdurend op de loer ligt: vetperoxidatie. Omdat de membranen van spermatozoïden een hoog gehalte aan omega-3-vetzuren bevatten, zijn ze zeer gevoelig voor oxidatie³ en zijn ze relatief fragiel. Ze hebben een krachtige afweer nodig in de vorm van zeer doeltreffende antioxidanten. Wanneer de membranen aangetast raken, dan verliezen ze hun soepelheid⁴ en zijn de spermatozoïden niet meer zo goed in staat door te dringen in de eicel⁵. Het gebruik van vitamine E zou dan ook de schadelijke effecten van radicale zuurstofsoorten op de celmembranen kunnen verminderen⁶. Visolie zou zorgen voor een nieuwe aanvoer van omega-3-vetzuren en de aangetaste vetzuren mogelijk vervangen.

Voor stellen die behoren tot de 15% die na 2 jaar nog steeds geen zwangerschap tot stand heeft gebracht, kan dit een hoopvolle nieuwe weg zijn.

---

Referenties :
1- M. Rolland, J. Le Moal, V. Wagner, D. Royère, J. De Mouzon; Decline in semen concentration and morphology in a sample of 26 609 men close to general population between 1989 and 2005 in France, Human Reproduction, Volume 28, Issue 2, 1 February 2013, Pages 462–470.
2- Risso L, Pellegrino FJ et al. Effect of fish oil and vitamin E on sperm lipid peroxidation in dogs, Journal of Nutritional Science (2017), vol. 6, e48, page 1 of 4.
3-Lenox CE & Bauer JE (2013) Potential adverse effects of omega-3 fatty acids in dogs and cats. J Vet Intern Med 27, 217–226.
4- AITKEN R. J., IRVINE D. S., WU F. C. (1991) : Prospective analysis of sperm-oocyte fusion and reactive oxygen species generation as criteria for the diagnosis of infertility. American Journal of Obstetrics and Gynecology., 164, 542-551.
5- . AITKEN R. J., CLARKSON J. S., HARGREAVE T. B., IRVINE D, S., Wu F. C. W. (1989b) : Analysis of the relationship between defective sperm function and the generation of reactive oxygen species in cases of oligozoospermia. Journal of Andrology, 10, 214-220.
6- GRIVEAU J. F., LE LANNOU D. (1994) : Effects of ant[oxidants on human sperm preparation techniques. International Journal of Andrology, 17, 225-231.