De prostaat: wat mannen zouden moeten weten...

Terwijl vrouwen weten dat ze op een dag de mijlpaal van de menopauze zullen bereiken, hebben mannen geen idee van wat hen te wachten staat. Ze weten niet dat ze onvermijdelijk het slachtoffer zullen worden van een langzame en progressieve vergroting van hun prostaat. Ze weten niet dat ze, als ze nu niks doen, aan hun arts zullen moeten bekennen dat ze impotent worden, dat ze hun mannelijkheid verliezen en dat de problemen bij het urineren hun leven steeds moeilijker maken. Het wordt dan ook hoog tijd dat we de onwetendheid achter ons laten zodat we deze “ziekte” die ons op zo'n kwetsbare plek raakt, te vlug af kunnen zijn.

De onontkoombare veroudering van de prostaat

De prostaat ligt zowel anatomisch als functioneel in het centrum van het mannelijke voortplantingsstelsel. De prostaat, die voor 20 % uit spierweefsel en voor 30 % uit holten bestaat, speelt een belangrijke rol bij de samenstelling van het sperma en staat centraal in het hormoonstelsel.
De veroudering van de prostaat is het gevolg van genetische factoren en de omgevingsfactoren waar het lichaam aan wordt blootgesteld. De veroudering van de prostaat neemt een redelijk ongebruikelijke wending: naarmate de jaren verstrijken, wordt de prostaat groter. In de medische literatuur wordt deze goedaardige vergroting van de prostaat benigne prostaathyperplasie (BPH) genoemd. Vroeger werd ook wel de term prostaatadenoom gebruikt. Aangezien deze prostaatvergroting als een goedaardige aandoening wordt beschouwd, rijst de vraag tot waar de grenzen van het normaal-zijn reiken: vanaf wanneer beschouwen we een combinatie van symptomen als een aandoening en niet meer als een normaal gevolg van het ouder worden? Want de statistieken zijn heel duidelijk⁴ :

- Op 40-jarige leeftijd is de kans ongeveer 20 % dat uw prostaat is vergroot.
- Op 60-jarige leeftijd stijgt dat percentage naar 70 %.
- De wetenschappelijke wereld is het erover eens dat alle mannen op 90-jarige leeftijd deze “aandoening” hebben.

Anders gezegd, deze veronderstelde “ziekte” is een onvermijdelijk verschijnsel in het leven van een man. Dus wat er ook gebeurt, ervan uitgaande dat u een gezegende leeftijd mag bereiken, uiteindelijk zal u last krijgen van een goedaardige prostaatvergroting. Wat echter minder evident lijkt, is vast te stellen vanaf welke leeftijd de eerste symptomen van deze ziekte of deze “normale” veroudering zich openbaren. De statistieken hierboven laten duidelijk zien dat sommige prostaten beter verouderen dan andere. Hoewel niemand eraan lijkt te kunnen ontsnappen, lijken we toch over een zekere marge te beschikken waarin we het begin van de ziekte nog kunnen uitstellen. Een marge waarin we de veroudering van de prostaat kunnen afremmen en de prostaat kunnen beschermen tegen de negatieve invloeden waaraan de prostaat gedurende het hele leven wordt blootgesteld. Deze tijdwinst is heel belangrijk voor een individu, want het kunnen blijven gebruiken van zijn volledige intellectuele en fysieke vermogens is het belangrijkste dat er is bij het ouder worden. We hebben het dan over de gezonde levensverwachting, die overigens al enkele jaren afneemt, in tegenstelling tot de levensverwachting op zich. En we kunnen helaas niet zeggen dat een goedaardige prostaatvergroting daartoe bijdraagt.

De vervelende symptomen van een goedaardige prostaatvergroting

De pathofysiologie van een goedaardige prostaatvergroting is nog niet volledig gekend, maar we weten wel dat de aandoening een aantal vervelende symptomen met zich meebrengt⁶:

- Een abnormaal verhoogde frequentie van urinelozingen, met name 's nachts.
- Aandrangincontinentie (plotselinge sterke aandrang om te plassen).
- Langzaam op gang komen van de urinelozing.
- Een zwakke straal.
- Regelmatige onderbrekingen van de urinelozing (onregelmatige straal).
- Nadruppelen.
- Een gevoel van onvolledige blaaslediging.

We noemen hier ook de symptomen die verband houden met erectiele disfunctie (ED). Vlak voor de ejaculatie hoopt het sperma zich, onder druk, op in de prostaat. Dat is de reden waarom een vergrote prostaat leidt tot seksuele problemen. Aangezien de prostaatvergroting samenhangt met de progressieve daling van het testosteron (het testosteronniveau dat door de testikel wordt geproduceerd neemt met de leeftijd geleidelijk af, vanaf de leeftijd van 40 jaar met 1 à 2% per jaar¹), draagt de aandoening bij tot de volgende symptomen:

• Een afname van de spierkracht en de spiermassa (het verlies wordt geschat op 40 % tussen 20 en 80 jaar)².
• Een afname van de schaam- en okselbeharing.
• Een toename van de transpiratie en opvliegers.
• Een afname van het volume van de testikels.
• Veranderingen in alle fasen van het seksueel contact³: - Het duurt langer voor een erectie tot stand komt en er zijn meer stimuli nodig.
- Er wordt voorafgaand aan de ejaculatie minder voorvocht afgescheiden.
- Het orgasme is korter.
- Er wordt minder sperma uitgedreven en de ejaculatie is minder krachtig.
- De penis keert sneller terug naar zijn normale grootte en de refractaire periode, de periode die volgt op de ejaculatie waarin een orgasme onmogelijk is, duurt langer.

De eerste veranderingen aan de prostaat doen zich voor rond het 30ste levensjaar. Maar deze veranderingen leiden bij 1 op de 2 mannenpas tot symptomen rond de leeftijd van 50 jaar. Bij mannen boven de 60 jaar bestaan 50 % van de gezondheidsproblemen uit problemen met de urinelozing. Een prostatectomie is in de leeftijdsgroep boven de 60 jaar dan ook de meest voorkomende ingreep.

De alternatieve behandelingen die u niet worden aangereikt

Slechts 10 jaar geleden waren er zo te zeggen maar 2 officiële behandelingen: waakzaam afwachten en een operatie. Concreet betekende dit dat men ermee volstond te wachten tot het moment waarop de symptomen ondraaglijk werden, waarna men overging tot een operatie, die vaak doeltreffend was, maar veel bijwerkingen met zich meebracht. Vandaag de dag hebben twee behandelingen met medicijnen hun intrede gedaan. De medicijnen verminderen de symptomen die verband houden met een goedaardige prostaatvergroting, maar veroorzaken dan weer andere problemen! Als bijwerkingen zien we retrograde ejaculaties (naar de blaas), verlies van viriliteit en een afname van het spermavolume.
Preparaten op basis van planten zijn uiteraard de oudste “medicijnen” die er zijn, maar het gebruik ervan blijft controversieel. Ondanks de publicatie van vele internationaal erkende onderzoeken, maken kruidengeneesmiddelen nog altijd geen onderdeel uit van het therapeutisch arsenaal dat door artsen wordt aangeboden. Wie weet waarom...

De gewaarschuwde lezer weet echter dat deze kruidenpreparaten duivels effectief zijn en weinig bijwerkingen hebben. Helaas is dit type lezer zeldzaam. De meeste mannen nemen er genoegen mee passief naar de media en de adviezen van de huisarts te luisteren. De bescherming van hun onafhankelijkheid en van hun mannelijkheid behoort helemaal niet tot hun prioriteiten... tot de dag waarop ze last krijgen van vreemde symptomen. Dezelfde symptomen die we zojuist hebben genoemd. Als dan eenmaal wordt toegegeven dat er echt een probleem is en als dan eenmaal het besluit wordt genomen om alles aan de arts op te biechten, is de prostaat nog verder gegroeid en zijn de symptomen verergerd.

De arts zal u onderzoeken en zal bevestigen dat u inderdaad alle tekenen vertoont die wijzen op een goedaardige prostaatvergroting. Een aantal onderzoeken verder, waaronder het beroemde rectaal toucheren, weet de arts of u met medicijnen behandeld moet worden, een operatie moet ondergaan of dat u moet wachten tot uw symptomen verergeren voordat men iets voor u kan doen. Sommige van deze artsen, de zeldzame, vrijgevochten artsen die niet blind achter een gezondheidszorg aanlopen die vooral op zichzelf is gericht, zullen ook een aantal natuurlijke producten met u bespreken. Maar voor de grote meerderheid van de mensen die deze adviezen niet krijgen, achten wij het onze plicht u, ondersteund door wetenschappelijk onderzoek, te wijzen op de mogelijkheden van natuurlijke producten. Hieronder vindt u een selectie van de 5 beste fytotherapeutische middelen om de vergroting van de prostaat tegen te gaan en de met deze veroudering gepaard gaande symptomen te verminderen.

- De bessen van de dwergpalm. Tientallen studies hebben aangetoond dat de dwergpalm de symptomen van een goedaardige prostaatvergroting significant vermindert. De bessen, die even doeltreffend zijn als een aantal geneesmiddelen, maar dan zonder de vervelende bijwerkingen (en dat zijn er veel!), zijn niet te negeren^8-14.
- Afrikaanse pruimenboom (Pygeum africanum). De Afrikaanse pruimenboom, ook wel bekend onder de naam pygeum africanum, kan eveneens worden gebruikt om de symptomen van een goedaardige prostaatvergroting te verlichten. Sinds de jaren zeventig wordt de wetenschappelijke wereld overspoeld met onderzoeken die deze stelling bevestigen¹⁵.
- Bèta-sitosterol. Dit type plantensterol helpt vooral bij het verbeteren van de urinestroom waardoor het gegarandeerd voor verlichting zorgt16.
- Brandnetelwortel. Een groot aantal onderzoeken heeft aangetoond dat brandnetelwortel, ingenomen in de vorm van een gestandaardiseerd extract, urineproblemen als gevolg van een goedaardige prostaatvergroting kan verlichten^17-20.

Als er sprake is van lichte tot matige symptomen, of simpelweg als preventie, kunt u baat hebben bij deze natuurlijke producten afzonderlijk of u kunt gebruik maken van een gecombineerde formule die al deze stoffen bevat, zoals de ProstaNatural Formula. Om het verouderingsproces te vertragen, kunt u eveneens verschillende preventieve maatregelen nemen:
- Zorg absoluut voor voldoende lichaamsbeweging afgestemd op uw lichamelijke conditie. Een gebrek aan lichaamsbeweging draagt onmiskenbaar bij tot een goedaardige prostaatvergroting^21,22.
- Zorg voor een gezond voedingspatroon. Zoals u weet speelt voeding een belangrijke rol bij de veroudering van het lichaam en dat geldt ook voor de prostaat. U kunt onbeperkt voedingsmiddelen eten die rijk zijn aan antioxidanten (fruit, groente, noten enz.), zonder pesticiden, maar voorkom de consumptie van te veel dierlijke eiwitten, suiker en verzadigde vetzuren die erom bekend staan de veroudering te versnellen.

- Neem de tijd om uw blaas bij elke urinelozing goed te legen en plas bij voorkeur zittend als u zich daar niet ongemakkelijk bij voelt. Voer een vaste routine in om naar de wc te gaan, bijvoorbeeld op min of meer vaste tijden (als u wakker wordt, na de maaltijd enz.) of om de 4 uur.

- Ga niet minder water drinken op een dag, maar verdeel de inname beter, met name door 's avonds minder te drinken als u al symptomen heeft. Matig het gebruik van alcohol, dat zorgt voor een verminderde aandrang, en koffie, dat de neiging heeft de prostaat te doen opzwellen.

“Men veroudert zoals men heeft geleefd”

Vooral mannen van boven de 50 jaar hebben last van prostaatproblemen. De meesten van hen hebben er achteraf spijt van dat ze nooit de tijd hebben genomen om meer aandacht te besteden aan dit onopvallende orgaan. Als hen ernaar wordt gevraagd, zeggen ze allemaal dat ze dachten dat prostaatproblemen slechts een klein deel van de mannelijke bevolking troffen, de pechvogels. Als ze dat hadden geweten... Wel, u weet het nu. Zal uw prostaat vanaf nu de juiste zorg krijgen?

---

Références
1. Harman S.M., Metter E.J., Tobin J.D., Pearson J., Blackman M.R.: Longitudinal effects of aging on serum total and free testosterone levels in healthy men. Baltimore Longitudinal Study of Aging. J Clin Endocrinol Metab, 2001, 86, 724-731
2. Fleg J.L., Lakatta E.G.: Role of muscle loss in the age-associated reduction in VO2 max. J Appl Physiol, 1988, 65, 1147-1151.
3. Master W. H., Johnson V.E.: Human sexual response. Boston: Little Brown, 1976.
4. Hermann M, Untergasser G, Rumpold H, Berger P. Aging of the male reproductive system. Exp Gerontol 2000;35:1267-79.
5. Ho CK, Habib FK. Estrogen and androgen signaling in the pathogenesis of BPH. Nat Rev Urol 2011;8:29-41.
6. Abrams P, Chapple C, Khoury S, Roehrborn C, de la Rosette J, International Scientific C. Evaluation and treatment of lower urinary tract symptoms in older men. J Urol 2009;181:1779-87.
7. Bastien L, Fourcade RO, Makhoul B, Meria P, Desgrandchamps F. Hyperplasie bénigne de la prostate. EMC – Urologie 2011 : 1-13 [Article 18-550-A-10]
8. Wilt TJ, Ishani A, et al. Saw palmetto extracts for treatment of benign prostatic hyperplasia: a systematic review.JAMA 1998 Nov 11;280(18):1604-9.
9. Boyle P, Robertson C, et al. Meta-analysis of clinical trials of permixon in the treatment of symptomatic benign prostatic hyperplasia.Urology 2000 Apr;55(4):533-9.
10. Gordon AE, Shaughnessy AF. Saw palmetto for prostate disorders. Am Fam Physician. 2003 Mar 15;67(6):1281-3. Review. Texte intégral : www.aafp.org
11. Boyle P, Robertson C, et al. Updated meta-analysis of clinical trials of Serenoa repens extract in the treatment of symptomatic benign prostatic hyperplasia. BJU Int. 2004 Apr;93(6):751-6.
12. Gerber GS, Fitzpatrick JM. The role of a lipido-sterolic extract of Serenoa repens in the management of lower urinary tract symptoms associated with benign prostatic hyperplasia. BJU Int. 2004 Aug;94(3):338-44. Review.
13. Buck AC. Is there a scientific basis for the therapeutic effects of serenoa repens in benign prostatic hyperplasia? Mechanisms of action. J Urol. 2004 Nov;172(5 Pt 1):1792-9. Review.
14. Fong YK, Milani S, Djavan B. Role of phytotherapy in men with lower urinary tract symptoms. Curr Opin Urol. 2005 Jan;15(1):45-8. Review.
15. Wilt T, Ishani A, et al. Pygeum africanum for benign prostatic hyperplasia. Cochrane Database Syst Rev 2002;(1):CD001044.
16. Wilt T, Ishani A, et al. Beta-sitosterols for benign prostatic hyperplasia. Cochrane Database Syst Rev. 2000;(2):CD001043. Review.
17. Metzker H, Kieser M, Hölscher U. Wirksamkeit eines Sabal-Urtica-kombinationspraparates bei der behandlung der benignen prostatahyperplasie (BPH). Urologe 1996;36(4):292-300.
18. Lopatkin N, Sivkov A, et al. Long-term efficacy and safety of a combination of sabal and urtica extract for lower urinary tract symptoms--a placebo-controlled, double-blind, multicenter trial. World J Urol. 2005 Jun;23(2):139-46.
19. Sokeland J, Albrecht J. Combination of Sabal and Urtica extract vs. finasteride in benign prostatic hyperplasia (Aiken stages I to II). Comparison of therapeutic effectiveness in a one year double-blind study]Urologe A. 1997 Jul;36(4):327-33. German.
20. Efficacy and safety of a combination of sabal and urtica extract in lower urinary tract symptoms. A randomized, double-blind study versus tamsulosin. Engelmann U, Walther C, et al. Arzneimittelforschung. 2006;56(3):222-9.
21. Parsons JK. Modifiable risk factors for benign prostatic hyperplasia and lower urinary tract symptoms: new approaches to old problems. J Urol. 2007 Aug;178(2):395-401. Epub 2007 Jun 11. Review.
22. Lagiou A, Samoli E, et al. Occupational physical activity in relation with prostate cancer and benign prostatic hyperplasia. Eur J Cancer Prev. 2008 Aug;17(4):336-9.