Home   >  Antioxidanten  >  Lycopeen verkleint de kans...
22-12-2014

Lycopeen verkleint de kans op bepaalde chronische aandoeningen

Lycopene Lycopeen behoort tot de familie van de carotenoïden. Dit natuurlijke pigment geeft tomaten, watermeloenen, rode grapefruits en papaja's hun rode kleur. Samen met bètacaroteen en luteïne is het een van de carotenoïden die het meest voorkomt in het bloed en in bepaalde menselijke weefsels. Recente epidemiologische onderzoeken hebben een relatie vastgesteld tussen het lycopeengehalte in het bloed en een verminderde kans op een aantal chronische aandoeningen, zoals kanker of hart- en vaatziekten.

Een krachtige antioxidant

Lycopeen is een bijzonder doeltreffende antioxidant die in staat is de werking van vrije radicalen tegen te gaan. Op dat niveau is de stof twee maal zo krachtig als het verwante bètacaroteen, en zelfs tien maal zo krachtig als alfa-tocoferol. Een team onderzoekers aan de universiteit van Düsseldorf heeft aangetoond dat lycopeen veruit het beste werkt als het gaat om het neutraliseren van singletzuurstof, een bijzonder agressieve vrije radicaal.
Voor een crossover gerandomiseerde studie kregen gezonde personen lycopeen toegediend in de vorm van tomatensap, tomatensaus of natuurlijke supplementen. Men nam deze ingrediënten steeds gedurende een week in. Een week van behandeling werd steeds gevolgd door een week zonder behandeling. Aan het begin en aan het eind van elke periode werden bloedmonsters genomen.
De resultaten toonden bij elke behandeling een toename aan van de hoeveelheid lycopeen in het bloedplasma. In verhouding tot een placebo bedroeg de toename van lycopeen in het bloed 75 tot 145%. Naast de toename van lycopeen in het plasma werd eveneens een afname geconstateerd van de oxidatie van vetten, van LDL, van eiwitten van het DNA. Deze afname van het gehalte aan biomarkers voor oxidatie is een indicatie voor de sterke antioxiderende eigenschappen van lycopeen in vivo.

Andere werkingsmechanismen …

Hoewel de gunstige gezondheidseffecten voornamelijk te danken zijn aan de krachtige werking van lycopeen als antioxidant, hebben onderzoeksresultaten eveneens aangetoond dat er nog andere positieve werkingsmechanismen zijn.
Voor wat betreft de concentraties lycopeen die in de voeding voorkomen kan gezegd worden dat ze de groei van menselijke kankercellen kunnen remmen doordat ze de groeifactor voor de celontwikkeling beïnvloeden. Dit is met name het geval bij prostaatkankercellen. Het was niet giftig en had geen invloed op de apoptose (celdood).
In onderzoeken1op dierlijke en menselijke cellen werd een gen gevonden, connexine 43, waarvan de expressie wordt gereguleerd door lycopeen. Lycopeen verbetert de communicatie tussen de cellen door gap-junctions. Bij de mens geldt dat de communicatie door gap-junctions in tumoren tekort schiet. Het herstel en de regulering hiervan wordt in verband gebracht met een afname van de ontwikkeling van tumorcellen.

Lycopeen en kanker

In een blad2met Engelse publicaties op het gebied van epidemiologie publiceerde men in 1999 een artikel over de consumptie van tomaten of producten op basis van tomaat, de lycopeenwaarden in het bloed en de relatie hiervan met de kans op kanker. In 57 van de 72 onderzoeken die men bestudeerde werd melding gemaakt van de omgekeerd evenredige relatie tussen de consumptie van tomaten of het lycopeengehalte in het bloed, en het risico op de ontwikkeling van diverse kankersoorten. Vijfendertig van deze onderzoeken waren statistisch gezien eenduidig. De bewijzen voor de gunstige werking van lycopeen waren het duidelijkst bij prostaatkanker, longkanker en maagkanker.
De gegevens lijken aan te tonen dat lycopeen eveneens een positieve uitwerking zou kunnen hebben bij alvleesklierkanker, darm- en rectumkanker, slokdarmkanker, kanker in de mondholte en baarmoederkanker.

Prostaatkanker

Net als luteïne, dat zich in ons lichaam ophoopt in de gele vlek, vindt men lycopeen in bepaalde organen van ons lichaam, en dan met name in de prostaat. Onderzoeken hebben aangetoond dat bij bevolkingsgroepen die grote hoeveelheden tomaten of producten op basis van tomaat eten, de incidentie van prostaatkanker veel lager ligt. Tijdens een onderzoek3werd de consumptie van verschillende soorten carotenoïden uit voeding bestudeerd bij 47.894 personen die werkzaam waren in de gezondheidszorg en die geen prostaatkanker hadden. Men zette de carotenoïde-inname af tegen de kans op het ontwikkelen van kanker. Alleen lycopeen leek invloed te hebben op deze ontwikkeling: hoe meer lycopeen er was ingenomen, hoe kleiner het risico op kanker.
Onderzoekers van de universiteit van Bern melden dat lycopeen in vitro, en in combinatie met vitamine E, de groei remt van twee verschillende soorten prostaatkankercellen. Wordt lycopeen zonder vitamine E ingenomen, dan heeft het dit effect niet. Er zijn verschillende studies waarin het verband wordt gelegd tussen lycopeen en de verminderde kans op kanker. Een van de onderzoeken, namelijk die van het Washington County Study, toonde aan dat mannen met hoge concentraties lycopeen in hun bloed de helft minder kans hadden op het ontwikkelen van prostaatkanker dan mannen met lagere lycopeengehaltes. Bij mannen onder de70 jaar was dit gunstige effect zelfs nog groter.
Een team van het onderzoeksinstituut voor kanker Kamanos in Detroit (in Michigan,VS), beoordeelde het effect van lycopeen bij patiënten met prostaatkanker4. Dertig mannen die een prostaatverwijderende operatie moesten ondergaan, werden gedurende drie weken voorafgaand aan de operatie gevolgd. Ze ontvingen op willekeurige wijze twee maal daags 15 mg lycopeen in de vorm van een natuurlijk tomatenextract, of een placebo. Na de operatie werden de prostaten geanalyseerd om te bepalen of er een verschil was ontstaan tussen beide groepen. Onderzoekers constateerden dat de omvang van de tumor was afgenomen in de groep die het lycopeensupplement had ontvangen. Het PSA-gehalte, een biologische marker die wordt gebruikt om prostaatkanker op te sporen, was eveneens gedaald.

Bescherming tegen atherosclerose

Recente epidemiologische studies hebben aangetoond dat er een omgekeerd evenredige relatie bestaat tussen de consumptie van tomaten en lycopeen en het gehalte aan lycopeen in het bloed en de vetweefsels, en de incidentie van hart- en vaataandoeningen. In een aantal in vitro-onderzoeken is aangetoond dat lycopeen de zuivere LDL kan beschermen tegen oxidatie en dat het de aanmaak van cholesterol kan vertragen.
In een onlangs verschenen rapport dat werd gepresenteerd tijdens de jaarlijkse American College of Cardiology, waren de bloedmonsters van 500 vrouwen geanalyseerd die meededen aan de Women's Health Study. De vrouwen met hogere lycopeenwaarden in hun bloedplasma hadden 33% minder kans op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten dan de vrouwen met een laag lycopeengehalte in het bloed.
In een crossover gerandomiseerde studie kregen negentien gezonde, niet rokende volwassenen (10 mannen en 9 vrouwen) die geen medicijnen of vitaminepreparaten gebruikten gedurende een week traditionele producten op basis van tomaten toegediend of voedingssupplementen. De dosering aan lycopeen varieerde van 20 tot 150 mg per dag. De consumptie van lycopeen zorgde (ongeacht de bron) voor verhoogde lycopeenwaarden en voor een verlaging van het oxidatiegehalte van vetten, proteïnes en van het DNA.
De oxidatie van LDL cholesterol nam af met de toename van de lycopeenwaarden in het bloed. De oxidatie van LDL speelt een rol bij de vorming van de zogenaamde schuimcellen en de ontwikkeling van atherosclerose. Deze resultaten zouden kunnen impliceren dat een grotere inname van lycopeen een beschermende werking zou kunnen hebben bij de preventie van bepaalde hart- en vaatziekten. Het zou kunnen zorgen voor een gezonder hart- en vaatstelsel.

Bronnen van lycopeen en biologische beschikbaarheid

Het menselijk lichaam maakt zelf geen lycopeen aan, maar haalt het uit de voeding. Tomaten zijn de grootste natuurlijk bron van deze voedingsstof. In onderzoeken is het volgende aangetoond: de biologische beschikbaarheid lycopeen in rauwe tomaten is lager dan die van producten die gemaakt zijn op basis van tomaten. De biologische beschikbaarheid is nog beter wanneer men de lycopeeninname combineert met kleine hoeveelheden vet. Overigens geven onderzoeken eveneens aan dat de opname van synthetische pure lycopeen minder goed wordt opgenomen dan de natuurlijke lycopeen die afkomstig is uit tomaten.


1 Heber D et al, Overview of mechanisms of action of lycopène.Exp Biol Med (Maywod) 2002 nov; 227 (10):920:3.
2 Giovannucci E. et al., Tomatoes, tomato-based products, lycopene and cancer reviews of the epidemiologic literature. J Natl Cancer Inst 1999 ;91 :317-31.
3 Giovannucci E et al., Intake of carotenoids and retinal in relation to risk of prostate cancer. J. Natl Cancer Inst 1995 Dec 6; 87(23):1767-76.
4 Kucuk O. et al. Randomised clinical trial of lycopene supplementation before radical prostatectomy, Cancer epidemiology, biomarkers & prevention, Vol. 10, 861-868, August 2001
Voedingsstof bestellen die gerelateerd is aan dit artikel
Lycopene

Krachtige en voordelige samenstelling van deze onmisbare voedingsstof.

www.supersmart.com
Ontdek ook
04-09-2019
20 jaar jongere bloedvaten met deze antioxidant...
Uit een onderzoek dat gepubliceerd werd in Hypertension , het blad van de American Journal of Heart Association, is er nieuw bewijs dat dit voedingssupplement...
Lees verder
13-02-2017
Zink: dagelijkse inname voor minder DNA-schade
De supplementinname van zink roept vragen bij u op: is het goed voor het lichaam? Wat is het effect? Hoe werkzaam is het? Een kort...
Lees verder
16-11-2016
Astaxanthine, een bijzonder krachtige antioxidant
Astaxanthine behoort tot de grote familie van carotenoïden, waarvan het ook alle krachtige antioxiderende eigenschappen bezit. Astaxanthine wordt door verschillende algen- en planktonsoorten aangemaakt: het...
Lees verder
Volg ons
Kies de gewenste taal
nlfrendeesitpt

Gratis

Dank u voor uw bezoek. Voor u vertrekt:

MELD U AAN VOOR
Club SuperSmart
En profiteer
van exclusieve voordelen:
  • Gratis: wekelijkse al uwwetenschappelijke publicaties van "Nutranews"
  • Exclusieve aanbiedingen voor clubleden
> Doorgaan