Ginseng, de adaptogene stof die het lichaam helpt intellectuele of fysieke stress te bestrijden

Het biologische en therapeutische effect van Ginseng wordt in meer dan 2000 publicaties besproken. Men spreekt hierbij onder andere van de ondersteuning die de stof het lichaam biedt om gepast te reageren op momenten dat het lichaam daar fysiek of psychisch niet goed toe in staat is, bijvoorbeeld tijdens een genezingsproces of in een situatie van overbelasting. Het biedt het lichaam meer energie, versterkt de intellectuele en fysieke prestaties, helpt periodes van stress te boven te komen en verbetert het vermogen om problemen op te lossen. Het lijkt effectief te werken bij erectiestoornissen en helpt sommige diabetespatiënten met het beheersen van de bloedsuikerspiegel.

Een eeuwenoude traditie

De eerste geschriften waarin men over de therapeutische eigenschappen spreekt van ginseng, zijn meer dan 2000 jaar oud en komen uit China. De kennis omtrent de genezende krachten en het gebruik gaat echter al meer dan 4000 jaar terug.

Het voorrecht van de keizer

Volgens de oudste tradities werd de wortel van de ginseng gekookt tot een drinkbare oplossing. Oorspronkelijk mochten alleen de keizer en zijn familie, plus nog enkele hoogwaardigheidsbekleders drinken van deze oplossing. Toen men echter ging beseffen dat ginseng eveneens zeer gunstig was voor de soldaten die uitputtende gevechten moesten leveren, werd het gebruik ervan al snel uitgebreid.
Vanaf de IXe eeuw kwamen de Arabieren in China om ginseng te halen. Oorspronkelijk werd ginseng geoogst in de bossen. De legende wil dat Marco Polo de plant in de XIIIe eeuw ontdekt wanneer hij China bezoekt. Hij spreekt erover in zijn boek 'De wonderen van de Oriënt'.
De Duitse botanicus Carl Anton Meyer was de eerste die ginseng beschreef in een botanisch werk. Het in 1542 gepubliceerde werk wekte de interesse van de Europeanen. Tot het eind van de XVIIe eeuw was ginseng echter nooit geïmporteerd door de Indische compagnie. Het zou nog tot de XVIIIe eeuw duren voordat de Jezuïeten ginseng naar Europa brachten. Artsen gebruikten ginseng tot die tijd voor de behandeling van verschillende pijnklachten.

Ginseng komt terecht in het Franse apothekersboek

In de XIXe eeuw komt ginseng terecht in de Franse apothekersboeken, onder de naam Panax ginseng C.A. Meyer. Het woord 'Panax' komt van het Griekse 'panakeia', dat staat voor 'wondermiddel'.
Aan het einde van de XIXe eeuw lukt het een paar boeren uit Wisconsin om ginseng te verbouwen.
Rond 1920 beginnen wetenschappers in Rusland, Korea en Japan ginseng wetenschappelijk te onderzoeken.
Het duurt dan echter nog tien jaar voordat Westerse onderzoekers belangstelling gaan tonen voor de stof.
Ginseng, oftewel Panax ginseng C.A. Meyer is een grasachtige plant die wordt verbouwd in Canada, de Verenigde Staten, Japan en China. Vooral in bepaalde regio's in Korea en Mantsjoerije ontwikkelt de plant zich optimaal.

Ginseng, een adaptogeen

De professoren Brekhman en Dardymov van het Instituut voor fysiologie en farmacologie in Vladivostok creëerden in 1968 de term 'adaptogeen'. Met deze term wilde men stoffen aanduiden die de reacties van het lichaam ten aanzien van stress konden verbeteren. Het kan daarbij gaan om fysieke, chemische of biologische stress. Een perfecte omschrijving voor de werking van ginseng: deze stof reguleert en stabiliseert immers het lichaam wanneer dat wat extra hulp nodig heeft.

Algehele verbetering van het gevoel van welzijn

In een dubbelblind onderzoek werden de effecten op het welzijnsgevoel onderzocht van een voedingsmiddel met, en een voedingsmiddel zonder ginseng. Het onderzoek werd uitgevoerd bij 625 mensen met een gemiddelde leeftijd van net onder de 40 jaar. De kwaliteit van leven werd gemeten aan de hand van elf vragen. De personen die het voedingssupplement met ginseng hadden gekregen, meldden een veel grotere verbetering dan de personen die geen ginseng hadden gekregen. Men zag vergelijkbare resultaten in een dubbelblinde placebogecontroleerde studie bij 36 patiënten bij wie onlangs diabetes was vastgesteld. Na acht weken meldden de deelnemers die 200 mg ginseng per dag hadden ingenomen verbeteringen in het humeur en het gevoel van welzijn. Ook meldden ze dat hun psychologische prestaties erop vooruit waren gegaan. Deze verbeteringen waren aanzienlijk wanneer men ze vergeleek met de controlegroep. In een dubbelblinde placebogecontroleerde studie bij 120 personen constateerde men een verbetering in het algehele gevoel van welzijn bij vrouwen tussen de 30 en 60 jaar en bij mannen tussen de 40 en 60 jaar. Deze verbetering deed zich echter niet voor bij mannen tussen de 30 en 39 jaar.

Beter bestand tegen stress en vermoeidheid

De Commissie E van het Duitse Federale instituut voor drugs en medische apparatuur wordt beschouwd als de beste bron als het gaat om gegevens omtrent het gebruik van planten en producten voor fytotherapie. De Commissie E raadt aan Panax ginseng te gebruiken als middel om het lichaam te ondersteunen en te versterken wanneer men moe of verzwakt is, wanneer men minder presteert op het werk of wanneer men herstelt van een ziekte.
In een onderzoek bij dieren, dat werd uitgevoerd bij 270 muizen, is aangetoond dat ginseng de stressbestendigheid verbetert. In het kader van een dubbelblind placebogecontroleerd crossover onderzoek, werd het effect van een extract van 1200 mg ginseng geëvalueerd bij verpleegsters die leden aan vermoeidheid door het werken in nachtdiensten. Ze ontvingen het extract gedurende de eerste drie dagen die volgden op hun nachtdiensten. De derde nachtdienst wordt meestal als de moeilijkste ervaren. Op dat moment wordt meestal een aanzienlijke afname van de waakzaamheid geconstateerd, ervaart men minder energie, nemen de competenties af en is men minder actief. Het vermogen om te werken vermindert. De dagelijkse dosering van 1200 mg ginseng herstelde de competenties, het humeur en de algehele prestaties van de verpleegsters tot aan het niveau dat ze normaliter bezaten tijdens hun dagdiensten. Onderzoekers constateerden dat ginseng een vermoeidheidsbestrijdend effect heeft.

Een onderzoek dat uitgevoerd werd door een groep wetenschappers aan de universiteit van Buenos Aires in Argentinië, volgde 50 mensen met het chronische vermoeidheidssyndroom.
Dit syndroom uit zich in een gevoel van intense vermoeidheid. Men voelt zich algeheel slecht, zodanig dat het zelfs tot een depressie kan leiden.
Ook kunnen zich andere klachten voordoen, zoals keelpijn, hoofdpijn, een verminderde eetlust en spierpijn. De proefpersonen werden behandeld met ginseng.
In de meeste gevallen verbeterde de staat van de patiënten aanzienlijk, en een aantal van de klachten nam af.

Verbetering van de fysieke prestaties en het herstel

In de jaren 70 van de vorige eeuw voerde professor Brekhman verschillende onderzoeken uit om het effect van ginseng te beoordelen op de fysieke prestaties. Hij gaf Sovjetsoldaten een extract van ginseng of een placebo voordat hij ze 3000 meter liet rennen. Hij constateerde dat de personen die het snelst liepen ginseng hadden ingenomen. Deze personen herstelden eveneens sneller dan de personen uit de controlegroep.
Ginseng verbetert het vermogen van de spieren om zuurstof op te nemen en vermindert de aanmaak van lactaatzuur, een afvalproduct van de stofwisseling in de spieren. Lactaatzuur kan kramp veroorzaken.

Om de resultaten die bij de mens waren gevonden te ondersteunen, onderzochten andere wetenschappers het effect van ginseng bij muizen. Hun onderzoek toonde aan dat de muizen die ginseng hadden gekregen langer doorzwommen dan de muizen die het niet hadden gekregen. Dit lijkt eveneens het vermoeiheidsbestrijdende effect aan te tonen.
In een negen weken durend onderzoek bij topsporters van 18 tot 30 jaar oud, kregen de proefpersonen dagelijks 200 mg van een gestandaardiseerd extract van Panax ginseng. De resultaten toonden een verbetering van de prestaties en het duurvermogen aan. Het effect van de supplementinname werd over het algemeen vanaf twee weken na de start van de behandeling opgemerkt. Het effect bleef nog drie weken nadat men was gestopt met de inname aanhouden.

In een acht weken durend dubbelblind en placebogecontroleerd onderzoek, werd bij 41 personen het effect gemeten van ginseng met en zonder fysieke oefeningen. De deelnemers ontvingen ofwel ginseng, ofwel een placebo. Vervolgens werd er een groep blootgesteld aan een periode van fysieke training, terwijl een andere groep geen fysieke inspanning verrichtte. De resultaten toonden aan dat ginseng de aerobe vermogens verbeterde bij personen die geen fysieke inspanning verrichtten. Bij de personen die wel trainden, zag men geen verbetering in het aerobe vermogen. In een andere, 9 weken durende dubbelblinde placebogecontroleerde studie, kregen 30 getrainde sporters of alleen ginseng, of ginseng in combinatie met vitamine E. In beide gevallen constateerde men een significante verbetering van de aerobe capaciteit. Een ander dubbelblind en placebogecontroleerd onderzoek bij 37 personen toonde geen enkele verbetering.
Een dubbelblinde placebogecontroleerde studie bij 120 personen toonde aan dat ginseng de responstijd en de longfunctie geleidelijk aan verbeterde over een periode van 12 weken van behandeling. Het betrof hier proefpersonen van 40 tot 60 jaar oud. Bij jongere proefpersonen werd geen enkel effect waargenomen.

Een positief effect op de intellectuele vermogens.

In een onderzoek bij 60 proefpersonen van 22 tot 80 jaar oud, kreeg de helft van de proefpersonen dagelijks 200 mg ginsengextract gedurende twaalf weken. De supplementinname verbeterde het concentratie- en reactievermogen; het vergrootte de weerstand tegen vermoeidheid, verbeterde de coördinatie van de bewegingen en verminderde de hersteltijd na inspanning. .
Tweeëndertig gezonde studenten tussen de 20 en 24 jaar werden gedurende twaalf weken gevolgd. Zestien van deze studenten ontvingen een extract van 200 mg ginseng. De andere zestien studenten kregen een placebo die leek op het ginsengextract. De auteurs van het onderzoek constateerden een verbetering van de intellectuele prestaties bij de personen die het extract van Panax ginseng hadden ingenomen. Er werden namelijk positieve effecten geconstateerd op het gebied van de concentratie, het denkvermogen, de reactietijd en de respons op auditieve stimuli.

Het effect van de combinatie van ginseng met vitamines en mineralen op de vermoeidheid die ontstaat door nachtdiensten, is getest bij verpleegkundigen. Dertig verpleegkundigen deden mee met een dubbelblind onderzoek dat gecontroleerd werd aan de hand van een parallelle controlegroep. Beide groepen werden onderworpen aan cognitieve testen. De testen werden voorafgaand aan hun nachtdienst en direct erna afgenomen. Vervolgens ontvingen de verpleegkundigen 12 weken lang op willekeurige wijze 40 mg van een ginsengextract met vitamines en mineralen, of een placebo. De testen werden bij 6 en bij 12 weken herhaald. De behandeling hielp bij het verminderen van cognitieve stoornissen tijdens het werk. De beste effecten werden geconstateerd op het gebied van het opslaan en weer terughalen van informatie in het langetermijngeheugen.

Effect op het humeur en de cognitieve prestaties

Een groot aantal wetenschappelijke werken lijkt aan te tonen dat de regelmatige inname van ginseng de cognitieve prestaties kan verbeteren bij zowel mens als dier.
Zo hebben Britse onderzoekers aangetoond dat een enkele dosis ginseng een gunstige invloed had op verschillende aspecten van de cognitieve prestaties van jonge volwassenen, die vrijwillig deelnamen aan het onderzoek. In een relatief recent onderzoek is het effect bekeken van een enkele dosis ginseng op het geheugen van gezonde mensen. Twintig deelnemers ontvingen 360 mg Ginkgo biloba, 400 mg ginseng, en 960 mg van een combinatie van beide extracten of een placebo. De resultaten van voorgaand onderzoekswerk werd bevestigd, namelijk dat er een verbetering optrad in het langetermijngeheugen. Bovendien zorgt ginseng ervoor dat het geheugen sneller werkt en dat het werk nauwkeuriger wordt uitgevoerd.

Dr. Medvedev van de Academie voor de wetenschappen in Vladivostok voerde een test uit om de directe effecten te bestuderen van Panax ginseng bij een groep goed getrainde radio operators. De groep bestond uit 32 mannen van 21 tot 23 jaar oud die werkten met gecodeerde boodschappen. Ze ontvingen en verstuurden signalen in cijfers die ze direct vertaalden in letters.
Er werden nauwkeurigheidstesten en snelheidstesten voor wat betreft de overdracht gedaan om zo controledata te creëren. Vervolgens werd er gedurende drie dagen een dubbelblind onderzoek uitgevoerd, waarbij de helft van de deelnemers een drankje kreeg met ginseng, en de andere helft een placebo. Er werd in vergelijking met de controlegegevens geen verschil geconstateerd voor wat betreft de overdrachtssnelheid van de codes. Echter, de hoeveelheid fouten bij de 18 personen die ginseng hadden genomen was 17%, tegen 31% bij de controlegroep. Dit lijkt aan te tonen dat Panax ginseng een belangrijke rol speelt bij het nauwkeurig uitvoeren van het werk.

Zweedse onderzoekers onderwierpen een groep proefpersonen aan een test met een spiraalvormig labyrint. Sommigen van hen hadden ginseng ingenomen, anderen een placebo. De testpersonen die ginseng hadden ingenomen, maakten als eerste de test af: hun geheugen bleek beter te werken en hun leervermogen was efficiënter.

Een effect op het geheugen na een beroerte

Chinese onderzoekers hebben aangetoond dat ginseng de geheugenscores verbetert bij patiënten die aan dementie lijden na een beroerte. Vaak ziet men dat ouderen na een beroerte last krijgen van geheugenverlies of zelfs dementie ontwikkelen.
De onderzoekers behandelden 25 patiënten die een beroerte hadden gehad en die een lichte tot gematigde vasculaire dementie hadden ontwikkeld. De deelnemers voerden aan het begin van het onderzoek en na twaalf weken van supplementinname testen uit. De onderzoekers concludeerden dat reeds na twaalf weken van supplementinname de scores van de geheugentesten aanzienlijk waren verbeterd. In een ander onderzoek testte men 40 patiënten met een hersenbeschadiging als gevolg van een aantal kleine hersenbloedingen. 25 willekeurige patiënten kregen drie maal daags tabletten met ginseng, terwijl de 15 andere patiënten behandeld werden met Duxil, een medicijn dat de zuurstoftoevoer in de hersenen vergroot. Het wordt in China veelvuldig gebruikt voor patiënten die een hersenbloeding hebben gehad. De patiënten uit beide groepen werden voorafgaand en na de behandeling onderworpen aan geheugentesten.
Bij de patiënten die ginseng hadden ingenomen, bleken de scores voor de geheugentesten beter dan bij de patiënten die geen ginseng hadden gehad.

Stimulering van het immuunsysteem

In een dubbelblind en placebogecontroleerd onderzoek kregen 227 personen ofwel 100 mg ginseng, ofwel een placebo. Na vier weken van supplementinname werden de proefpersonen gevaccineerd tegen de griep. De personen die ginseng hadden ingenomen, bleken in vergelijking met de personen die een placebo hadden gehad minder kans te hebben op het ontwikkelen van verkoudheid of griep (15 tegen 42 gevallen).
Ook ontdekten onderzoekers dat de groep die het supplement had ingenomen, een hogere respons met antilichamen had na de vaccinatie dan de controlegroep. Voor iedereen die lijdt onder fysieke of emotionele druk, is ginseng bijzonder nuttig. Het werkt in op verschillende mechanismen in het lichaam en helpt het lichaam gepast te reageren op extreme fysieke of intellectuele uitdagingen.
In een drukke periode met veel werk, met examens of met sportieve uitdagingen, stimuleert ginseng de mentale vermogens. Het verbetert de fysieke vorm en de prestaties en vergroot het uithoudingsvermogen.…
Ginseng lijkt sterker te werken bij vermoeidheid, gedeprimeerdheid en lusteloosheid, oftewel bij klachten die vaak voorkomen na een periode van ziekte.

Een verbetering van de seksuele vermogens

Koreaanse onderzoekers bekeken de effecten van rode Koreaanse ginseng bij 45 mannen die leden onder een erectiestoornis. Het was een crossover gerandomiseerde studie die dubbelblind werd uitgevoerd. De proefpersonen ontvingen 900 mg ginseng of drie maal daags een placebo. Acht weken later stopten de proefpersonen die ginseng hadden genomen hun behandeling gedurende twee weken. Vervolgens namen zij een placebo in. De personen die oorspronkelijk waren gestart met een placebo, begonnen vervolgens gedurende acht weken met de inname van ginseng. Tijdens de inname van ginseng scoorden de mannen hoger voor wat betreft hun erectievermogen, hun seksuele verlangens en de mate waarin zij bevredigd waren. In vergelijking met de placebo-inname scoorden de mannen tijdens de inname van ginseng hoger als het ging om het behouden van de erectie. De hypothese van de onderzoekers was, dat ginseng de erectie zou kunnen verbeteren doordat het de aanmaak van stikstofmonoxide vergroot.

Werkt regulerend op de bloedsuikerspiegel

Een dubbelblind onderzoek testte de effecten van ginseng (bij doseringen van 100 of 200 mg) bij 36 volwassen personen met diabetes. De resultaten toonden aan dat de bloedsuikerspiegel beter gereguleerd werd. De onderzoekers schreven deze verbetering toe aan de spontane toename van fysieke activiteit van de patiënten die ginseng hadden gekregen.

---

Referenties:
- Brekhman, Dardymov, Lloydia. 1969; 32 :46-21.
- Halstrom C. et al. Compara. Med. East West. 1982. 6(4): 277-82.
- Sonnenborn U. et al. British Journal of Phytotherapy, 1991. 2:3-14.
- Sorensen H. et al. Curr. Ther. Res. 1996 57 (12): 959-968.
- Marasco C. et al. Drugs Expr. Clin. Res. 1996; 22(6) : 323-9.
- Kennedy D.O. et al. Physiol. Behav. 2002 Apr 15; 75(5):79-51.
- Scaglione F. Drugs Exp. Clin. Res. 1996; 22(2): 65-72.
- Hong B. et al. J. Urol. 2002 Nov; 168(5): 2070-3.
- Jinzhou Tian, Feb 14, 2003, presentation American Stroke association meeting, Phoenix, Ariz.
- Soetaniemi E.A. et al. Diabetes Care. 1995; 18: 1373-1375.
- Cherdrungsi P. et al. Korean J. ginseng Sci. 1995; 19: 93-100.
- Forgo I. MMW Munch Med. Wochenschr 1983; 125: 822-824.
- McNaughton L.G. et al. Int. J. Clin. Nutr. Rev. 1989; 9: 32-35.
- Forgo I. et al. Med. Welt 1981; 32: 751-756.
- Caso Marasco A. et al. Drugs Exp. Clin. Res. 1996; 22: 323-329. .