Home   >  Mentale energie (gebrek aan)   >  11 seconden - dat...
03-09-2018

11 seconden - dat is de tijd die u heeft om uw arts uit te leggen waarom u op het spreekuur bent

consultation

"Vertelt u eens, waarom bent u gekomen vandaag?", vraagt de arts. Dat is het belangrijkste moment van het consult. De patiënt wordt immers geacht zijn verhaal te vertellen. Hij vertelt over zijn klachten, zijn ongerustheid, de pijn die hij voelt, zijn indruk en zijn gevoel, de impact van zijn klachten op het dagelijks leven, zijn werk, zijn familie en zijn sociale contacten....

Maar helaas.... het verhaal van de patiënt duurt gemiddeld maar 11 seconden, want op dat moment onderbreekt de arts meestal het verhaal van de patiënt en neemt hij het gesprek over. Dat is althans de constatering van een groep onderzoekers die een analyse maakte van de eerste minuten van een consult van een patiënt bij een arts. In 54% van de gevallen is het zelfs zo dat de artsen de patiënt niet eens de kans geven vrijuit te spreken. De arts stelt liever zelf vragen, die vaak een gesloten karakter hebben (oftewel vragen waarop slechts een kort en beperkt antwoord mogelijk is, zoals "Heeft u pijn?", of "Slaapt u goed?").

Verdwijnt de medemenselijkheid uit de conventionele geneeskunde?

Zo'n 20 jaar geleden zagen we andere getallen in dit soort onderzoeken. Ook die waren al laag (21 seconden), maar het feit dat de tijd voor het verhaal van de patiënt nog verder is verkort, duidt erop dat de compassie en medemenselijkheid in de reguliere geneeskunst nog verder lijkt af te nemen. Er zijn natuurlijk uitzonderingen, maar de tendens is toch dat de mens achter de patiënt steeds minder gezien wordt. Er werden echter nog nooit zoveel medicijnen voorgeschreven als nu, en ook het aantal aanvullende onderzoeken was nog nooit zo hoog. Het zijn nu de onderzoeken die het verhaal vertellen en niet de patiënt zelf, zo lijkt het. Het verhaal dat voortkomt uit de onderzoeken focust zich vooral op biologische of morfologische afwijkingen, want die zijn meetbaar. Subjectieve problemen, zoals stress, ongerustheid, chronische buikpijn, slaapproblemen, stemmingsproblemen of compulsieve gedragingen komen in dit verhaal niet voor. Dat zijn immers maar kleinigheden die lastig te interpreteren zijn en die de arts te veel tijd kosten. Veel artsen schuiven dit soort kleine klachten dan ook voor zich uit tot een later moment of besteden er helemaal geen aandacht meer aan. Deze artsen zijn het verkeerde pad ingeslagen: de gezondheid van de mens is immers constant en onlosmakelijk verbonden met zijn persoonlijke relaties en zijn omgevingsfactoren (voeding, stress, persoonlijke verlangens...).

Stel, iemand is alsmaar moe. De vermoeidheid is erger dan gewoonlijk. Komt dat omdat deze persoon ziek is? Is er een probleem in het gezin? Of werkt deze persoon wellicht te veel? Misschien spelen al deze factoren wel tegelijkertijd? Iemand die buikpijn heeft, kan ziek zijn. Maar er kan ook sprake zijn van angst, waardoor de pijngrens lager wordt en het brein pijn signaleert die het anders helemaal niet opmerkt. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat deze 'kleinere' klachten ook serieus worden genomen? Wat is ervoor nodig om patiënten een gepaste behandeling te bieden waarbij ze het gevoel hebben dat ze iets meer dan 11 seconden hebben om zich uit te drukken? De rol van de arts bestaat normaliter uit het luisteren naar de patiënt zonder deze te veroordelen. De arts dient de patiënt de ruimte te geven om zijn verhaal te doen, niet met de gedachte om direct een passend medicijn voor te kunnen schrijven, maar meer met de insteek om de patiënt te helpen verschillende zaken te onderscheiden van elkaar, om vast te stellen welke fysiologische klachten normaal en welke afwijkend zijn, en vervolgens een eenvoudige en toegankelijke manier een stappenplan voor te stellen voor de behandeling. Anders gezegd: de arts zou zijn klinische en medische competenties, maar vooral ook zijn humanitaire en relationele vaardigheden in dienst moeten stellen van de klachten en het persoonlijke verhaal van de patiënt.

In gesprek met aanvullende geneeswijzen

In de spreekkamers van de meeste artsen gaat het er heel anders toe. We zien overvolle wachtkamers en ultrakorte consulten, hetgeen tot veel frustratie leidt. Patiënten hebben het gevoel dat ze niet alles hebben kunnen vertellen, dat artsen zich uitsluitend richten op hun fysieke welzijn en dat ze niet worden begrepen of erger nog, dat ze worden veroordeeld. "Toen ik de cardioloog vertelde over de natuurlijke behandelingen die ik gebruikte, begon hij te lachen. Hij nam me niet serieus en gaf me de indruk dat hij me naïef vond omdat ik vertrouwde op deze behandelmethoden", aldus Petra, overtuigd gebruikster van fytotherapie.In principe kun je het de artsen niet kwalijk nemen: hun opleidingssysteem leert hen een overmaat aan medicijnen voor te schrijven, waarbij we ons afvragen in welke mate de voorschrijvers en de medicijnfabrikanten zelf profiteren van al deze recepten. Dit systeem, dat zelf door-en-door verziekt is, leidt ertoe dat artsen werkweken maken van 60 uur zonder dat ze de tijd of de middelen hebben om de mens weer centraal te stellen van hun behandelingen. Het lijkt erop dat het de komende jaren alleen maar erger wordt. Er ontstaat een tekort aan artsen en overal ter wereld hebben vertegenwoordigers van de belangen van artsen al gemeld dat ze het liefst de prijs van een consult willen verhogen op basis van het 'aantal problemen' van de patiënt.

De behoefte van de patiënt om te praten over zijn problemen en om begrepen te worden blijft. Veel patiënten hebben inmiddels hun weg gevonden naar behandelaars die het belang kennen van factoren als voeding, van stressmanagement, van de levensstijl voor de mentale en fysieke gezondheid van de mens. Niet voor niets hebben vele patiënten hun toevlucht genomen tot psychologen, acupuncturisten, voedingsdeskundigen, hypnotherapeuten en andere, zogenaamde 'alternatieve behandelaars' die hun behandelingen baseren op een eeuwenlange traditie. Het is geen toeval dat de populariteit van deze behandelingen groeit en dat het tevredenheidspercentage opmerkelijk hoog ligt. De reguliere geneeskunst is het wellicht vergeten, maar in de traditionele geneeskunst is men nooit vergeten hoe belangrijk het is voor een patiënt om zijn verhaal te kunnen vertellen en een luisterend oor te vinden bij de arts. Bovendien is er naast het empirische bewijs ook steeds meer wetenschappelijk bewijs beschikbaar met betrekking tot traditionele geneeswijzen.


De belangrijkste studie in dit artikel

Naykky Singh Ospina, Kari A. Phillips, Rene Rodriguez-Gutierrez, Ana Castaneda-Guarderas, Michael R. Gionfriddo, Megan E. Branda, Victor M. Montori. Eliciting the Patient’s Agenda- Secondary Analysis of Recorded Clinical Encounters. Journal of General Internal Medicine, 2018; DOI: 10.1007/s11606-018-4540-5

Volg ons
Kies de gewenste taal
nlfrendeesitpt

Gratis

Dank u voor uw bezoek. Voor u vertrekt:

MELD U AAN VOOR
Club SuperSmart
En profiteer
van exclusieve voordelen:
  • Gratis: wekelijkse al uwwetenschappelijke publicaties van "Nutranews"
  • Exclusieve aanbiedingen voor clubleden
> Doorgaan